Huế – Thành Phố Lăng Mộ: Kiệt Tác Kiến Trúc Cổ Kính Và Xa Hoa
Trên diện tích khoảng 40.000m², tại xã Phú Vinh, cách trung tâm thành phố Huế 35km về phía Đông, nghĩa trang An Bằng đã trở thành một “thành phố lăng mộ” với hàng nghìn ngôi mộ lớn nhỏ, sở hữu kiến trúc độc đáo và lộng lẫy. Không chỉ là nơi an nghỉ của người đã khuất, những ngôi lăng mộ tại đây còn là biểu hiện của sự tôn vinh và kính trọng đối với những người đã mất.
Nghĩa trang An Bằng được xem là một trong những nghĩa trang có kiến trúc lăng tẩm độc đáo và cầu kỳ nhất. Những ngôi lăng mộ tại đây được xây dựng theo phong cách của cung điện, đền đài, với sự kết hợp giữa vẻ đẹp cổ kính và hiện đại. Lấy cảm hứng từ kiến trúc lăng tẩm của vua chúa triều Nguyễn, đặc biệt là lăng vua Khải Định, những người thợ đã sáng tạo ra những công trình độc đáo và giàu tính nghệ thuật.
Mỗi lăng mộ tại An Bằng đều mang đậm tính độc đáo với sự kết hợp giữa kiến trúc Đông – Tây. Một số lăng mộ được thiết kế như những cung điện thu nhỏ, với cổng tam quan, mái ngói lưu ly, câu đối, bia đá và các linh vật như lân, ly, quy, phụng. Những chi tiết này không chỉ thể hiện sự tôn vinh đối với người đã khuất mà còn thể hiện sự kính trọng và biết ơn.
Một trong những điểm nổi bật của kiến trúc lăng tẩm tại đây là trụ biểu. Với hình khối đồ sộ, hoa văn cầu kỳ và màu sắc rực rỡ, trụ biểu thường được đặt đối xứng hai bên cổng lăng. Trụ biểu không chỉ đánh dấu không gian thiêng liêng ngăn cách giữa cõi âm và cõi dương mà còn thể hiện sự kính trọng đối với người đã khuất. Trên thân trụ thường được khắc câu đối bằng chữ Hán hoặc Quốc ngữ, ca ngợi đức hạnh và công lao của người đã mất.
Các lăng mộ tại An Bằng được xây dựng bằng vật liệu cổ truyền như gạch, gỗ và đá. Qua bàn tay của những người thợ lành nghề, các mảnh gốm màu, thủy tinh được phối hợp độc đáo để tạo nên những họa tiết và hình dạng độc đáo. Một trong những chi tiết đặc biệt tại đây là việc sử dụng chén bát để tạo nên những mảnh vỡ khảm lên các lăng mộ. Người ta có thể chi vài chục triệu, thậm chí cả vài trăm triệu đồng để mua chén bát mới về và đập ra lấy mảnh vỡ để khảm lên các lăng mộ, tạo nên những hoa văn độc đáo.
Những con vật linh, biểu tượng hoa cỏ, vật báu và mẫu chữ điều là biểu hiện nội tâm, mang hàm ý kính quỷ thần, trọng quyền tước, ước nguyện hạnh phúc và phồn vinh. Đề tài trang trí ở khu lăng mộ này hầu hết mang tính chất biểu trưng, nhằm thể hiện sự cao quý trong nền nghệ thuật truyền thống. Sự kết hợp giữa kiến trúc, nghệ thuật và tâm sự của người thợ đã tạo nên một “thành phố lăng mộ” độc đáo và giàu tính trang trí.
Nghĩa trang An Bằng không chỉ là một nơi an nghỉ của người đã khuất mà còn là một điểm đến hấp dẫn cho những ai yêu thích kiến trúc và nghệ thuật. Đây là một trong những biểu hiện của văn hóa Huế, thể hiện sự tôn vinh và kính trọng đối với những người đã mất. Với kiến trúc độc đáo và giàu tính nghệ thuật, “thành phố lăng mộ” An Bằng đã trở thành một phần quan trọng của di sản văn hóa Huế.
