Google đã gỡ bỏ hàng trăm ứng dụng độc hại khỏi Play Store sau khi các nhà nghiên cứu phát hiện chúng liên quan đến chiến dịch gian lận quy mô lớn mang tên Mirage. Các ứng dụng này đã được tải xuống hơn 70 triệu lần trước khi bị chặn, làm dấy lên lo ngại rằng nhiều người dùng vẫn còn giữ những ứng dụng này trên điện thoại mà không biết.

Theo nhóm chuyên gia tại IAS Threat Lab, chiến dịch Mirage sử dụng các thủ thuật tinh vi như giả mạo chức năng, tạo lượt cài đặt giả bằng bot và vận hành qua mạng lưới tài khoản nhà phát triển cũ được tái sử dụng. Các ứng dụng này ban đầu có vẻ hữu ích nhưng thực chất chỉ phục vụ mục đích chạy quảng cáo bất thường, gây phiền toái cho người dùng và trục lợi từ các nhà quảng cáo.

Mặc dù không gây hại ngay lập tức như phần mềm gián điệp, các chuyên gia cảnh báo rằng những ứng dụng này có thể dẫn đến các nguy cơ lớn hơn như rò rỉ dữ liệu cá nhân, đánh cắp thông tin đăng nhập hoặc cài mã độc theo thời gian. Dấu hiệu nhận biết thiết bị bị nhiễm ứng dụng độc hại là quảng cáo xuất hiện liên tục, chen ngang giữa các ứng dụng không liên quan hoặc bật lên khi điện thoại ở chế độ chờ.

Google đã xóa các ứng dụng độc hại khỏi Play Store và Play Protect sẽ tự động cảnh báo hoặc vô hiệu hóa nếu phát hiện có cài đặt đang hoạt động. Tuy nhiên, người dùng nên chủ động kiểm tra và gỡ bỏ các ứng dụng khả nghi, đặc biệt là các ứng dụng ít dùng tới hoặc đã lâu không cập nhật. Danh sách gần 300 ID ứng dụng độc hại trong chiến dịch Mirage đã được công bố trên trang web chính thức của IAS tại https://iasthreatlab.com/.

Các chuyên gia khuyến cáo người dùng không nên tin tưởng hoàn toàn vào lượt tải cao hoặc xếp hạng đẹp trên Play Store. Một số ứng dụng như trình dọn rác, đọc file PDF hoặc tối ưu hóa pin có thể là nơi phát tán phần mềm rác kiếm tiền qua quảng cáo ẩn. Để biết thêm thông tin về các ứng dụng độc hại và cách bảo vệ thiết bị của mình, người dùng có thể truy cập vào trang web của Google Play Store tại https://play.google.com/ hoặc liên hệ với các chuyên gia an ninh mạng.

Điện thoại thông minh đang trở thành mục tiêu tấn công ngày càng tăng của các tin tặc, với nhiều lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn mà người dùng cần phải nhận thức rõ. Bên cạnh các biện pháp phòng tránh, việc nhận biết các dấu hiệu cho thấy điện thoại đã bị hack cũng đóng vai trò quan trọng.

Các chuyên gia an ninh mạng đã chỉ ra một số dấu hiệu cho thấy điện thoại của bạn có thể đã bị hack. Thứ nhất, quảng cáo xuất hiện liên tục là dấu hiệu rõ ràng của phần mềm quảng cáo độc hại (adware). Người dùng không nên nhấn vào bất kỳ quảng cáo nào để tránh dẫn tới các website nguy hiểm. Ngoài ra, hiệu năng thiết bị giảm, chẳng hạn điện thoại thường xuyên bị đơ, treo hoặc khởi động lại bất thường, cũng có thể là do mã độc đang chiếm tài nguyên.

Ngoài ra, một số dấu hiệu khác bao gồm thiết bị tự động khởi động hoặc tắt máy, camera hoặc micro bật lên bất thường, xuất hiện ứng dụng lạ hoặc tin nhắn không rõ nguồn gốc. Tình trạng pin tụt nhanh bất thường dù không sử dụng nhiều, máy nóng lên khi không sử dụng cũng là các biểu hiện đáng ngờ. Yêu cầu xác thực hai yếu tố lạ, các vấn đề về tài khoản như bị yêu cầu đổi mật khẩu hoặc bị khóa tài khoản, tăng bất thường lưu lượng dữ liệu hoặc cước phí, website hiển thị khác lạ hoặc bị chuyển hướng, và không thể tắt máy hoặc khởi động lại bình thường cũng là các dấu hiệu cho thấy điện thoại có thể đã bị hack.

Nếu phát hiện điện thoại bị hack, người dùng cần bình tĩnh và thực hiện các bước xử lý phù hợp. Đầu tiên, nên chạy phần mềm diệt virus để quét toàn bộ hệ thống. Tiếp theo, người dùng cần gỡ bỏ các ứng dụng lạ, sao lưu dữ liệu quan trọng như ảnh, danh bạ, tài liệu, và đổi mật khẩu ngay lập tức bằng thiết bị khác. Ngoài ra, việc xóa cache, cookie, lịch sử trình duyệt cũng giúp loại bỏ mã độc.

Người dùng cũng nên kiểm tra hoạt động tài khoản để phát hiện bất kỳ giao dịch lạ nào. Cập nhật hệ điều hành là một bước quan trọng để vá các lỗ hổng bảo mật. Trong một số trường hợp, việc ngắt kết nối mạng tạm thời, tắt Wi-Fi và dữ liệu di động, cũng có thể giúp ngăn chặn các hoạt động đáng ngờ. Cuối cùng, nếu tất cả các biện pháp trên đều không hiệu quả, việc khôi phục cài đặt gốc có thể là biện pháp cuối cùng. Sau khi thực hiện các bước trên, người dùng nên thông báo cho ngân hàng và người quen về tình hình để khóa tài khoản và cảnh báo về khả năng bị hack.