Tranh Độc thoại – Tamnhindoanhnhan.com https://tamnhindoanhnhan.com Nơi hội tụ giá trị – bản lĩnh – tầm nhìn dẫn đầu. Nơi chia sẻ tri thức, chiến lược kinh doanh, tư duy lãnh đạo, đổi mới sáng tạo và phong cách sống doanh nhân. Mon, 06 Oct 2025 02:55:56 +0000 vi hourly 1 https://wordpress.org/?v=6.7.4 https://cloud.linh.pro/news/2025/08/tamnhindoanhnhan.svg Tranh Độc thoại – Tamnhindoanhnhan.com https://tamnhindoanhnhan.com 32 32 Họa sĩ Lê Thiết Cương và phong cách tối giản trong nghệ thuật https://tamnhindoanhnhan.com/hoa-si-le-thiet-cuong-va-phong-cach-toi-gian-trong-nghe-thuat/ Mon, 06 Oct 2025 02:55:50 +0000 https://tamnhindoanhnhan.com/hoa-si-le-thiet-cuong-va-phong-cach-toi-gian-trong-nghe-thuat/

Là một trong những nhân vật tiêu biểu của nền hội họa Việt Nam, họa sĩ Lê Thiết Cương đã ra đi vào ngày 17/7 vừa qua, hưởng thọ 63 tuổi, do mắc bệnh ung thư hiếm gặp. Thông tin về sự ra đi của ông đã khiến cộng đồng văn chương và hội họa vô cùng bàng hoàng và đau buồn. Trong suốt sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã để lại dấu ấn sâu đậm trong nhiều lĩnh vực đa dạng, bao gồm hội họa, gốm, nhiếp ảnh và giám tuyển của nhiều sự kiện mỹ thuật quan trọng.


 Bức  Bàn ghế  được Lê Thiết Cương triển lãm năm 2018. Các bức vẽ của ông dùng tông xám, đen là chủ đạo. Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha từng nhận định tranh Lê Thiết Cương ''khó lường, mỗi bức hầu như chỉ chọn một tông màu chính rồi hòa tan màu sắc ấy trên mặt phẳng tĩnh lặng''. Từ con người, đồ vật, phong cảnh đều được Lê Thiết Cương vẽ đơn giản, đôi khi chỉ bằng các nét gạch, song khiến người xem dành nhiều thời gian để phân tích những tầng ý nghĩa mà ông gửi gắm.
Bức Bàn ghế được Lê Thiết Cương triển lãm năm 2018. Các bức vẽ của ông dùng tông xám, đen là chủ đạo. Nhà thơ Nguyễn Thụy Kha từng nhận định tranh Lê Thiết Cương ”khó lường, mỗi bức hầu như chỉ chọn một tông màu chính rồi hòa tan màu sắc ấy trên mặt phẳng tĩnh lặng”. Từ con người, đồ vật, phong cảnh đều được Lê Thiết Cương vẽ đơn giản, đôi khi chỉ bằng các nét gạch, song khiến người xem dành nhiều thời gian để phân tích những tầng ý nghĩa mà ông gửi gắm.
Phong cách được Lê Thiết Cương áp dụng trong những bức minh họa. Năm 2023, họa sĩ vẽ minh họa bìa cuốn Anh hùng còn chi - di cảo của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, bạn vong niên của ông. Lê Thiết Cương cũng thực hiện tranh bìa cho sách của nhà văn Nguyễn Quang Lập, nhà nghiên cứu Văn Giá, Hoàng Ngọc Hiến, nhà phê bình Nguyễn Thị Minh Thái. Ảnh: Nhã Nam
Phong cách được Lê Thiết Cương áp dụng trong những bức minh họa. Năm 2023, họa sĩ vẽ minh họa bìa cuốn Anh hùng còn chi – di cảo của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp, bạn vong niên của ông. Lê Thiết Cương cũng thực hiện tranh bìa cho sách của nhà văn Nguyễn Quang Lập, nhà nghiên cứu Văn Giá, Hoàng Ngọc Hiến, nhà phê bình Nguyễn Thị Minh Thái. Ảnh: Nhã Nam

Họa sĩ Lê Thiết Cương được biết đến với phong cách tối giản đặc trưng, một dấu ấn riêng biệt thể hiện qua các bức tranh, tác phẩm gốm và các dự án nghệ thuật khác mà ông đã thực hiện. Ông đã tổ chức nhiều triển lãm cá nhân và tích cực tham gia vào nhiều hoạt động nghệ thuật khác nhau. Các tác phẩm của ông không chỉ thể hiện sự đơn giản, tinh tế mà còn chứa đựng nhiều tầng ý nghĩa sâu sắc, khiến người xem phải suy ngẫm.

Trong sự nghiệp, Lê Thiết Cương còn dành tình yêu đặc biệt với gốm, cho biết chỉ có vật liệu này mới hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tiếc nuối khi các làng gốm cổ đang dần mai một, ông mang hội họa vào gốm để làm mới, tôn vinh vật liệu, đưa gốm đến gần mọi người.
Trong sự nghiệp, Lê Thiết Cương còn dành tình yêu đặc biệt với gốm, cho biết chỉ có vật liệu này mới hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành kim, mộc, thủy, hỏa, thổ. Tiếc nuối khi các làng gốm cổ đang dần mai một, ông mang hội họa vào gốm để làm mới, tôn vinh vật liệu, đưa gốm đến gần mọi người.

Một trong những tác phẩm tiêu biểu và nổi tiếng của Lê Thiết Cương là bức sơn dầu ‘Độc thoại’, đây là một biểu tượng cho phong cách tối giản mà ông theo đuổi. Ngoài ra, ông còn thực hiện nhiều bức vẽ minh họa cho các cuốn sách nổi tiếng, bao gồm ‘Anh hùng còn chi – di cảo’ của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp và nhiều sách khác của các nhà văn, nhà nghiên cứu khác. Những minh họa của ông đã góp phần làm phong phú thêm các tác phẩm văn học.

Một trong tác phẩm gốm cuối cùng của Lê Thiết Cương, hoàn thiện hôm 31/5. Trên thân bình, họa sĩ trích một câu trong truyện ngắn Tướng về hưu của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp: ''Cả đời cha tôi gắn với súng đạn chiến tranh''. Năm 1985, ngày nào họa sĩ cũng đạp xe sang Bát Tràng. Nhờ đó, ông học được các công đoạn làm gốm, từ củi lửa, vuốt nặn, vào lò, ra lò, hình thành niềm yêu thích vật liệu. Họa sĩ từng cho rằng mỹ thuật của người Việt nằm trong gốm.
Một trong tác phẩm gốm cuối cùng của Lê Thiết Cương, hoàn thiện hôm 31/5. Trên thân bình, họa sĩ trích một câu trong truyện ngắn Tướng về hưu của nhà văn Nguyễn Huy Thiệp: ”Cả đời cha tôi gắn với súng đạn chiến tranh”. Năm 1985, ngày nào họa sĩ cũng đạp xe sang Bát Tràng. Nhờ đó, ông học được các công đoạn làm gốm, từ củi lửa, vuốt nặn, vào lò, ra lò, hình thành niềm yêu thích vật liệu. Họa sĩ từng cho rằng mỹ thuật của người Việt nằm trong gốm.

 Đề tài quen thuộc khác trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là ghế. Tháng 9/2019, ông tổ chức triển lãm  Chuyện ghế , với 30 tác phẩm do ông thiết kế trong 18 năm, mang tinh thần truyền thống kết hợp hiện đại. Hầu như mỗi chiếc chỉ có một màu, hình khối không cầu kỳ. Tác phẩm điêu khắc trong hình   được làm bằng sắt hàn, có màu đỏ rực, được liên kết từ những hình khối không cân bằng. 
 Họa sĩ từng nói: '' Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó''. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.
Đề tài quen thuộc khác trong sự nghiệp của Lê Thiết Cương là ghế. Tháng 9/2019, ông tổ chức triển lãm Chuyện ghế , với 30 tác phẩm do ông thiết kế trong 18 năm, mang tinh thần truyền thống kết hợp hiện đại. Hầu như mỗi chiếc chỉ có một màu, hình khối không cầu kỳ. Tác phẩm điêu khắc trong hình được làm bằng sắt hàn, có màu đỏ rực, được liên kết từ những hình khối không cân bằng.
Họa sĩ từng nói: ” Trong kiến trúc và đặc biệt kiến trúc hiện đại, ghế không chỉ để ngồi. Nó là một yếu tố trang trí, song hành cùng kiến trúc. Không nên bó hẹp ghế trong nghĩa đen của nó”. Lê Thiết Cương đặt tác phẩm giữa lằn ranh của giá trị sử dụng và nghệ thuật, mỗi người khi chiêm ngưỡng sẽ có những cảm nhận riêng.

Lê Thiết Cương cũng có một tình yêu đặc biệt với gốm, một vật liệu mà ông cho rằng hội tụ đủ thiên, địa, nhân, ngũ hành. Ông đã sáng tạo ra nhiều tác phẩm gốm độc đáo bằng cách kết hợp hội họa vào gốm, giúp làm mới và tôn vinh vật liệu truyền thống này. Các tác phẩm gốm của ông không chỉ thể hiện sự tinh tế mà còn chứa đựng nhiều ý nghĩa sâu sắc về cuộc sống và con người.

'Nghệ sĩ' robot vẽ Vua Charles III
‘Nghệ sĩ’ robot vẽ Vua Charles III
Lê Thiết Cương một đời đi tìm cái đẹp
Lê Thiết Cương một đời đi tìm cái đẹp

Trong suốt sự nghiệp của mình, Lê Thiết Cương đã không ngừng tìm kiếm và khám phá các hình thức nghệ thuật khác nhau. Ông đã có những hợp tác thú vị với các nhà văn, nhà điêu khắc và các nghệ sĩ khác để tạo ra các dự án nghệ thuật độc đáo và đa dạng. Những nỗ lực của ông đã giúp tạo ra một hệ thống tác phẩm phong phú và đa dạng.

Chăn trâu - tranh gốm ghép của Lê Thiết Cương. Các mảnh gốm được họa sĩ ghép tỉ mỉ, tối giản màu sắc, thể hiện một trong số đề tài ông yêu thích là văn hóa Việt, với hình ảnh nông dân, con trâu, cái liềm.
Chăn trâu – tranh gốm ghép của Lê Thiết Cương. Các mảnh gốm được họa sĩ ghép tỉ mỉ, tối giản màu sắc, thể hiện một trong số đề tài ông yêu thích là văn hóa Việt, với hình ảnh nông dân, con trâu, cái liềm.
Tranh giọt nước của họa sĩ Hàn
Tranh giọt nước của họa sĩ Hàn

Với sự ra đi của Lê Thiết Cương, giới văn chương và hội họa Việt Nam đã mất đi một tài năng lớn, một người đã cống hiến cả cuộc đời mình cho nghệ thuật. Tuy nhiên, những tác phẩm và di sản nghệ thuật của ông sẽ tiếp tục được nhớ đến và tôn vinh. Ông để lại cho hậu thế những giá trị nghệ thuật sâu sắc và phong phú, là nguồn cảm hứng cho các thế hệ nghệ sĩ và người yêu nghệ thuật Việt Nam.

Họa sĩ mê đọc sách, nhất là những cuốn kinh Phật, sách triết học phương Đông. Bố mẹ đều theo Phật giáo, đời sống tinh thần của ông cũng được nuôi dưỡng nhờ truyền thống gia đình. Tư tưởng Phật giáo liên hệ mật thiết với trường phái tối giản của Lê Thiết Cương. Ông quan niệm vẽ cũng là tu, hành thiền. Tháng 9 năm ngoái, họa sĩ kết hợp nhà văn Nguyễn Việt Hà, nhà điêu khắc Đinh Công Đạt triển lãm dự án nghệ thuật Mặt khác - Otherwise. Trên chiếc mặt nạ được Đinh Công Đạt tạo hình từ giấy bồi, sơn ta, nặn theo khuôn mặt của ba người, Lê Thiết Cương viết lên kinh Phật.
Họa sĩ mê đọc sách, nhất là những cuốn kinh Phật, sách triết học phương Đông. Bố mẹ đều theo Phật giáo, đời sống tinh thần của ông cũng được nuôi dưỡng nhờ truyền thống gia đình. Tư tưởng Phật giáo liên hệ mật thiết với trường phái tối giản của Lê Thiết Cương. Ông quan niệm vẽ cũng là tu, hành thiền. Tháng 9 năm ngoái, họa sĩ kết hợp nhà văn Nguyễn Việt Hà, nhà điêu khắc Đinh Công Đạt triển lãm dự án nghệ thuật Mặt khác – Otherwise. Trên chiếc mặt nạ được Đinh Công Đạt tạo hình từ giấy bồi, sơn ta, nặn theo khuôn mặt của ba người, Lê Thiết Cương viết lên kinh Phật.
Tiễn biệt nghệ sĩ Lê Thiết Cương
Tiễn biệt nghệ sĩ Lê Thiết Cương
]]>