Bộ Nội vụ được Chính phủ giao nhiệm vụ trình ban hành Nghị định về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập, bao gồm cả cấp xã. Mới đây, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà đã ký ban hành Công văn 14/CV-BCĐ năm 2025 của Ban chỉ đạo sắp xếp đơn vị hành chính các cấp và xây dựng mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp của Chính phủ. Công văn này hướng dẫn giải quyết các khó khăn, vướng mắc khi vận hành mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp.

Một trong những vấn đề hiện nay là sự không thống nhất trong quy định pháp lý về thẩm quyền thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công tại Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 và Nghị định số 118/2021/NĐ-CP của Chính phủ về thực hiện thủ tục hành chính một cửa, một cửa liên thông tại bộ phận một cửa và cổng dịch vụ công quốc gia.

Do đó, Ban Chỉ đạo giao Bộ Nội vụ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan hướng dẫn cụ thể, rõ ràng về thẩm quyền quyết định thành lập Trung tâm Phục vụ hành chính công để địa phương áp dụng thống nhất. Đồng thời, Bộ Nội vụ cũng được giao nhiệm vụ xây dựng, trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung quy định về thành lập, tổ chức lại, giải thể đơn vị sự nghiệp công lập, trong đó có đơn vị sự nghiệp công lập thuộc UBND cấp xã.

Bên cạnh đó, Bộ Nội vụ cũng được giao nhiệm vụ xây dựng, trình cấp có thẩm quyền ban hành các văn bản quy phạm pháp luật có liên quan đến thực hiện tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp. Trong đó gồm: Tiêu chuẩn đơn vị hành chính và phân loại đơn vị hành chính; tiêu chí, điều kiện, thủ tục công nhận xã đảo, xã an toàn khu, vùng an toàn khu; tổ chức, hoạt động của thôn, tổ dân phố; các quy định về trình tự lập, quản lý hồ sơ địa giới đơn vị hành chính.

Bộ Tài chính cũng được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các Bộ, ngành có liên quan hướng dẫn cụ thể và hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật về định mức, tiêu chuẩn đơn giá còn thiếu, chưa phù hợp với thực tiễn. Đồng thời, Bộ Tài chính cũng cần rà soát, đề xuất sửa đổi, bổ sung các luật liên quan đến công tác giao nhiệm vụ đặt hàng, đấu thầu dịch vụ công, mua sắm dịch vụ công.

Trước đó, theo hướng dẫn của Chính phủ, đối với lĩnh vực giáo dục, các trường trung học cơ sở, tiểu học, mầm non công lập sẽ được giữ nguyên và chuyển giao cho chính quyền địa phương cấp xã quản lý. Đối với trung tâm giáo dục nghề nghiệp, trung tâm giáo dục thường xuyên thuộc UBND cấp huyện hiện nay sẽ chuyển về Sở Giáo dục và Đào tạo quản lý và tổ chức lại để thực hiện cung ứng dịch vụ theo khu vực liên xã, phường.

Đối với lĩnh vực y tế, các Trạm Y tế xã, phường hiện có sẽ được duy trì để đáp ứng yêu cầu chăm sóc sức khỏe nhân dân trên địa bàn. Căn cứ vào diện tích, quy mô dân số của đơn vị hành chính cấp xã mới, UBND cấp tỉnh có thể tổ chức lại thành 1 đơn vị sự nghiệp công lập trực thuộc UBND cấp xã để thực hiện nhiệm vụ về phòng bệnh và chăm sóc sức khỏe ban đầu cho người dân trên địa bàn.

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang tạo ra một cuộc cách mạng trên toàn thế giới bằng cách mở ra một “làn sóng tri thức” mạnh mẽ, đánh dấu sự bắt đầu của một kỷ nguyên mới trong hoạt động kinh doanh và quyết sách của doanh nghiệp. Theo bà Hà Thu, Giám đốc Vùng Đông Bắc Bộ của Hội Doanh nghiệp Cung ứng Khu Công nghiệp Việt Nam (TEAM KCN), đồng thời cũng là CEO của Công ty TNHH Xăng dầu Nam Ninh, AI không chỉ đóng vai trò là công cụ hỗ trợ mà còn là một đối tác trí tuệ đa năng giúp doanh nghiệp đưa ra quyết định và vận hành hiệu quả hơn.

Bà Thu cho rằng AI đã trở thành một phần không thể thiếu trong hoạt động kinh doanh hiện đại, giúp con người làm việc thông minh hơn và tổ chức, phát triển doanh nghiệp theo những cách chưa từng có trước đây. AI có khả năng hỗ trợ trong nhiều lĩnh vực như hành chính, nhân sự, vận hành nội bộ, phân tích dữ liệu, hỗ trợ ra quyết định, lập kế hoạch và xây dựng chiến lược, cũng như hỗ trợ sáng tạo nội dung và truyền thông.

Tuy nhiên, bên cạnh tiềm năng lớn mà AI mang lại, bà Thu cũng chỉ ra rằng có nhiều thách thức mà doanh nghiệp cần phải giải quyết. Năm thách thức chính mà bà Thu nêu ra bao gồm ảo tưởng về năng suất, lạm dụng AI, thiếu kiểm soát dữ liệu, triển khai AI thiếu định hướng, và ngộ nhận giữa việc ‘biết dùng AI’ và ‘biết quản trị AI’. Để giải quyết những thách thức này, doanh nghiệp cần có một chiến lược ứng dụng AI dài hạn, một hệ thống kiểm soát dữ liệu chặt chẽ, và một văn hóa tổ chức tỉnh táo.

Trong vai trò nhà quản lý, bà Thu đã triển khai mô hình AI để hỗ trợ ra quyết định trong nhiều lĩnh vực. Bà bắt đầu bằng cách ứng dụng AI trong khối quản lý, nơi cần ra quyết định nhanh và tổ chức hệ thống tốt. AI hỗ trợ bà và đội ngũ văn phòng xử lý nhanh các nội dung thường nhật, phân tích dữ liệu, và hỗ trợ ra quyết định.

Để tạo sự đồng thuận và yên tâm cho đội ngũ, bà Thu đã thực hiện nhiều biện pháp như đào tạo tư duy sử dụng AI đúng cách, truyền thông nội bộ minh bạch, và xây dựng chính sách kiểm soát dữ liệu và giới hạn sử dụng rõ ràng. Bà tin rằng sự đồng thuận nội bộ không đến từ mệnh lệnh, mà đến từ sự chia sẻ tầm nhìn và dẫn dắt bằng hành động cụ thể.

Bên cạnh đó, với vai trò là Giám đốc Vùng Đông Bắc Bộ của TEAM KCN, bà Thu cũng đặc biệt quan tâm đến khả năng lan tỏa của công nghệ AI trong toàn hệ sinh thái cung ứng công nghiệp. Bà tin rằng AI không chỉ là công cụ nội bộ, mà còn là một trong những động lực chiến lược của nền kinh tế hiện đại.

TEAM KCN là nơi tập hợp hàng trăm doanh nghiệp đang cung ứng cho các khu công nghiệp, nhà máy và doanh nghiệp FDI. Nếu không tận dụng tốt công nghệ, đặc biệt là AI, các doanh nghiệp nhỏ và vừa trong chuỗi sẽ khó theo kịp nhịp độ cạnh tranh toàn cầu. Do đó, bà Thu xem việc ứng dụng AI trong quản lý, vận hành và ra quyết định không chỉ là lợi thế nội bộ, mà là trách nhiệm chuyển giao kiến thức và giải pháp ra toàn mạng lưới.

Thông qua việc ứng dụng AI, các doanh nghiệp có thể tận dụng tối đa tiềm năng của công nghệ để tăng cường hiệu suất, giảm thiểu chi phí và nâng cao năng lực cạnh tranh trên thị trường. Tuy nhiên, việc triển khai AI cũng đòi hỏi sự đầu tư và sáng tạo từ phía doanh nghiệp, cũng như sự sẵn sàng thay đổi và thích nghi với những thách thức mới.

Nhìn chung, AI đang mở ra những cơ hội mới cho các doanh nghiệp, và việc ứng dụng AI trong hoạt động kinh doanh đã trở thành một yếu tố quan trọng để duy trì và phát triển trong môi trường cạnh tranh hiện nay. Để thành công, doanh nghiệp cần có một chiến lược rõ ràng và linh hoạt trong việc triển khai AI, cũng như sẵn sàng đối mặt và vượt qua những thách thức mà công nghệ này mang lại.

Chính phủ vừa ban hành 4 Nghị định quan trọng nhằm hướng dẫn chi tiết các nội dung cốt lõi của Luật Cán bộ, công chức. Các Nghị định này bao gồm: Nghị định số 170/2025/NĐ-CP về tuyển dụng, sử dụng và quản lý công chức; Nghị định số 171/2025/NĐ-CP về đào tạo, bồi dưỡng công chức; Nghị định số 172/2025/NĐ-CP về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức; và Nghị định số 173/2025/NĐ-CP về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức. Những văn bản này sẽ tạo nền tảng cho việc đổi mới toàn diện nền công vụ.

Theo Nghị định số 170/2025/NĐ-CP, việc tuyển dụng công chức sẽ được thực hiện thông qua thi tuyển tương ứng với vị trí việc làm tuyển dụng. Nghị định này cũng quy định về việc bố trí, thay đổi vị trí việc làm và xếp ngạch công chức theo vị trí việc làm. Đặc biệt, Nghị định đã bỏ thi nâng ngạch, thay vào đó, công chức sẽ được đánh giá dựa trên kết quả công việc, phẩm chất và năng lực thực tế. Điều này thể hiện sự chuyển đổi từ việc dựa vào giấy tờ, bằng cấp sang đánh giá dựa trên hiệu quả công việc thực tế.

Nghị định số 171/2025/NĐ-CP quy định về đào tạo, bồi dưỡng công chức, với các nguyên tắc như căn cứ vào vị trí việc làm, tăng cường ứng dụng khoa học công nghệ và trí tuệ nhân tạo trong đào tạo, bồi dưỡng. Nghị định này cũng đề cao trách nhiệm của công chức trong tự nghiên cứu và lựa chọn chương trình bồi dưỡng phù hợp. Điều này cho phép công chức tiếp cận với các kiến thức và kỹ năng mới, đáp ứng yêu cầu của vị trí việc làm.

Nghị định số 172/2025/NĐ-CP quy định về xử lý kỷ luật cán bộ, công chức, lược bỏ 2 hình thức kỷ luật gồm ‘Hạ bậc lương’ và ‘Giáng chức’. Nghị định này cũng quy định về các trường hợp loại trừ kỷ luật, miễn kỷ luật hoặc giảm nhẹ, tăng nặng mức kỷ luật. Điều này thể hiện sự tinh tế và linh hoạt trong việc xử lý kỷ luật, đảm bảo công bằng và tạo cơ hội cho công chức khắc phục lỗi.

Nghị định số 173/2025/NĐ-CP quy định về hợp đồng thực hiện nhiệm vụ công chức, cho phép ký hợp đồng lao động, hợp đồng dịch vụ để thực hiện một hoặc một số nhiệm vụ của công chức. Đây là cơ chế mới để thu hút nguồn nhân lực chất lượng cao. Điều này cho phép các cơ quan, tổ chức linh hoạt trong việc tuyển dụng và sử dụng nhân lực, phù hợp với nhu cầu và yêu cầu của vị trí việc làm.

Với những nội dung đổi mới mạnh mẽ này, 4 Nghị định vừa được ban hành sẽ tạo nền tảng quan trọng cho việc tái cấu trúc nền công vụ theo hướng chuyên nghiệp, năng động, minh bạch và hiệu quả. Điều này sẽ góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả của bộ máy hành chính, phục vụ tốt hơn cho nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Sau khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, nhiều cán bộ tỉnh, huyện (cũ) đã chuyển về các xã, phường mới nhận nhiệm vụ. Sự thay đổi này không chỉ mang lại môi trường làm việc mới mà còn tạo ra ‘luồng gió mới’ cho cơ sở với tinh thần sẵn sàng phục vụ nhân dân.

Gần dân, sát việc là phương châm hoạt động của các cán bộ trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Ông Đỗ Văn Sơn, nguyên Trưởng phòng Giáo dục và Đào tạo huyện Tuần Giáo cũ, nay đảm nhiệm vị trí Chủ tịch UBND xã Chiềng Sinh, cho biết xã Chiềng Sinh được thành lập trên cơ sở sáp nhập 4 xã, trong đó 3 xã đặc biệt khó khăn. Ông Sơn đã xác định trước khi về địa bàn rằng điều kiện hạ tầng, đời sống nhân dân và khả năng tiếp cận dịch vụ công còn hạn chế là nỗi trăn trở.

Ngay trong những ngày đầu nhận nhiệm vụ, ông Sơn đã chủ trì các cuộc họp để nghe cán bộ, công chức xã, thôn, bản chia sẻ tâm tư, nguyện vọng. Trên cơ sở đó, ông thẳng thắn bày tỏ quan điểm, ‘hiến kế’ cho lãnh đạo địa phương trong quá trình chỉ đạo, điều hành cho phù hợp với thực tế. Trong hơn 10 ngày qua, ông Sơn cùng tập thể lãnh đạo xã đã liên tiếp tổ chức các đoàn công tác về cơ sở, vừa để nắm địa bàn, mặt khác kịp thời ghi nhận, tháo gỡ các vấn đề ‘nóng’.

Ông Hà Quốc Thịnh, nguyên Chủ tịch UBND huyện Mường Chà (cũ), nay là Bí thư Đảng ủy, Chủ tịch HĐND xã Mường Pồn, cũng xác định tinh thần phục vụ nhân dân. Ông đã chỉ đạo thành lập các tổ công tác xuống các bản để nắm tình hình, lắng nghe người dân và rà soát lại các điểm ‘nghẽn’ phát triển. Mới đây, Bí thư Đảng ủy Hà Quốc Thịnh cùng đoàn cán bộ xã khảo sát thực tế tại bản Cò Chạy 2. Đoàn cán bộ xã đã vượt suối, lưng áo đẫm mồ hôi về bản, để lại nhiều ấn tượng với đông đảo đảng viên và nhân dân địa phương.

Các cán bộ xã, phường trong mô hình chính quyền địa phương 2 cấp đang thể hiện vai trò then chốt của then chốt. Tinh thần bắt nhịp mô hình vận hành chính quyền địa phương 2 cấp theo hướng ‘gần dân, sát việc’ đang lan tỏa khắp các địa phương trong tỉnh. Bí thư đảng ủy, chủ tịch UBND, cán bộ xã, phường từng bước bám sát cơ sở. Việc điều động cán bộ cấp trên về xã, phường không chỉ là bước sắp xếp lại tổ chức, mà là chuyển biến về tư duy lãnh đạo, từ chỉ đạo hành chính sang phục vụ.

Việc điều động cán bộ cấp trên về cấp xã có trình độ chuyên môn sâu, có kỹ năng ứng dụng nhiều tiến bộ khoa học kỹ thuật, sẽ giúp nâng cao hiệu quả hoạt động của hệ thống chính trị cấp xã. Tuy nhiên, đội ngũ cán bộ công chức cấp xã hiện tại cũng phải tự hoàn thiện rất nhiều để đáp ứng đòi hỏi rất cao của cấp xã mới.

Muốn phục vụ nhân dân tốt hơn, cần phải có cán bộ tốt. Mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, gắn với tổ chức bộ máy, cán bộ mới, gần dân, sát dân, phục vụ dân tốt hơn là chủ trương đúng đắn và hết sức cần thiết. Để biết thêm thông tin về các hoạt động của chính quyền địa phương, vui lòng truy cập trang thông tin điện tử của Ủy ban nhân dân tỉnh hoặc trang thông tin điện tử của Bộ Nội vụ.