Vai trò của dòng vốn đầu tư ngoài ngân sách trong phát triển kinh tế – xã hội đang ngày càng nổi bật, khi mà nguồn lực từ khu vực tư nhân trong nước, các hình thức hợp tác công-tư (PPP) và xã hội hóa đang trở thành kênh bổ sung quan trọng cho đầu tư phát triển. Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả của dòng vốn này, yêu cầu cấp thiết là phải thiết lập một hệ thống quản lý minh bạch, thống nhất và nâng cao năng lực điều hành dự án ở tất cả các giai đoạn: chuẩn bị, thực hiện, vận hành và giám sát.

Theo báo cáo giám sát, đánh giá tổng thể đầu tư năm 2024 của Bộ Tài chính, tính đến thời điểm hiện tại, mới chỉ có 84 đơn vị báo cáo trên Hệ thống Thông tin quốc gia về đầu tư. Trong năm 2024, có 1.290 dự án được chấp thuận chủ trương đầu tư; số dự án thực hiện đầu tư trong kỳ là 8.014 dự án; tổng vốn đầu tư đăng ký trong năm là 1.246.781 tỷ đồng, tổng vốn đầu tư thực hiện trong năm là 305.210 tỷ đồng. Đáng chú ý, có 4.204 dự án đã đi vào khai thác, vận hành; 2.777 dự án có lợi nhuận, tổng số tiền nộp ngân sách lên đến khoảng 67.532 tỷ đồng.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả tích cực, vẫn còn nhiều bất cập trong quản lý đầu tư. Trong năm 2024, có 2.516 dự án được kiểm tra, đánh giá, trong đó có 1.667 dự án vi phạm quy định liên quan đến quản lý đầu tư; 324 dự án bị thu hồi giấy chứng nhận đăng ký đầu tư và 2.605 dự án phải điều chỉnh giấy chứng nhận đăng ký đầu tư. Những con số này cho thấy chất lượng công tác chuẩn bị, thẩm định, giám sát và hậu kiểm vẫn còn nhiều hạn chế.

Nguyên nhân dẫn đến những bất cập này được chỉ ra là do một số dự án gặp vướng mắc về thủ tục đầu tư, các quy định pháp luật chưa đầy đủ, chưa phù hợp hoặc có sự chồng chéo, mâu thuẫn giữa các quy định. Nhiều dự án gặp khó khăn, vướng mắc trong việc bồi thường, giải phóng mặt bằng làm ảnh hưởng đến tiến độ đầu tư các dự án; một số dự án chậm triển khai thực hiện do năng lực tài chính của nhà đầu tư còn yếu, công tác quản lý dự án còn nhiều hạn chế.

Để tháo gỡ những điểm nghẽn hiện nay, nhiều giải pháp đã được các bộ, ngành kiến nghị. Trước hết, Chính phủ cần chỉ đạo các bộ, ngành nghiên cứu, ban hành chính sách hỗ trợ doanh nghiệp khơi thông và ổn định nguồn nguyên vật liệu nhập khẩu; đưa ra những giải pháp tháo gỡ các vướng mắc về logistic; khuyến khích phát triển ngành công nghiệp phụ trợ phục vụ cho những ngành xuất khẩu chủ lực.

Về phía Bộ Tài chính cũng được kiến nghị tiếp tục nâng cấp, hoàn thiện Hệ thống Thông tin quốc gia về đầu tư để đảm bảo hệ thống vận hành thông suốt, hiệu quả, đáp ứng nhu cầu sử dụng, khai thác.

Các chuyên gia kinh tế nhận định, dự án sử dụng vốn ngoài ngân sách hiện đóng vai trò ngày càng lớn trong phát triển kinh tế – xã hội, nhưng đi cùng với đó là đòi hỏi khắt khe về năng lực quản lý, tính minh bạch trong triển khai và sự nhất quán của chính sách điều hành. Vì vậy, để khắc phục tình trạng báo cáo sơ sài, thiếu cập nhật và nâng cao hiệu quả quản lý các dự án vốn ngoài ngân sách, Việt Nam có thể nghiên cứu kinh nghiệm quốc tế trong việc xây dựng cơ chế giám sát sau đầu tư (post-project review).

Đặc biệt, với các dự án có yếu tố đầu tư nước ngoài, tính ổn định và nhất quán của chính sách lại càng đóng vai trò then chốt. Những điều chỉnh đột ngột về giá, thuế, ưu đãi… nếu thiếu lộ trình rõ ràng sẽ dễ gây tâm lý lo ngại trong cộng đồng nhà đầu tư quốc tế, ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường đầu tư và uy tín quốc gia. Vì vậy, đảm bảo khung pháp lý ổn định, minh bạch và có khả năng dự báo là yêu cầu cấp thiết.

Thị trường bất động sản Việt Nam đang bước vào một giai đoạn mới với nhiều kỳ vọng cho 6 tháng cuối năm 2025. Theo báo cáo quý II/2025 của Hội môi giới Bất động sản Việt Nam, thị trường đã có những tín hiệu tích cực với sự trỗi dậy của ba cực thị trường tại Bắc, Trung và Nam.

Trong thời gian qua, tại Hà Nội, Hội Môi giới Bất động sản Việt Nam đã tổ chức họp báo công bố tình hình thị trường quý II/2025 với chủ đề ‘Đọc vị thị trường’. Sự kiện này đã thu hút sự quan tâm lớn từ giới chuyên gia, doanh nghiệp và truyền thông, bởi đây là thời điểm đánh giá nửa đầu năm và đưa ra dự báo cho những tháng còn lại của năm 2025, một năm được xem là bản lề trong quá trình cơ cấu lại thị trường bất động sản quốc gia.

Bà Phạm Thị Miền, Phó Viện trưởng Viện nghiên cứu đánh giá thị trường bất động sản Việt Nam, đã chia sẻ về ‘sức bật’ của thị trường bất động sản sau sáp nhập. Theo bà Miền, việc sáp nhập các đơn vị hành chính đã tạo ra những cơ hội mới cho thị trường bất động sản, giúp khai thác tốt thế mạnh vốn có và tận dụng được nền tảng quy hoạch và kinh nghiệm quản lý từ các trung tâm lớn.

Tiến sĩ Nguyễn Văn Đính, Phó Chủ tịch Hiệp hội BĐS Việt Nam, Chủ tịch Hội Môi giới BĐS Việt Nam, cho rằng năm 2025 đánh dấu bước chuyển mạnh nhờ hiệu quả của quá trình tinh gọn bộ máy, rút ngắn thủ tục hành chính và đặc biệt là tác động tích cực từ việc sáp nhập đơn vị hành chính. Ông Đính cũng phân tích rằng các địa phương sau sáp nhập không chỉ khai thác tốt thế mạnh vốn có mà còn tận dụng được nền tảng quy hoạch và kinh nghiệm quản lý từ các trung tâm lớn.

Báo cáo quý II/2025 cũng chỉ ra 10 điểm nhấn quan trọng của thị trường, bao gồm tăng trưởng rõ rệt ở tất cả phân khúc, tỷ lệ hấp thụ khả quan và duy trì mức lấp đầy cao đối với bất động sản thương mại, công nghiệp. Tuy nhiên, báo cáo cũng thẳng thắn chỉ ra những vướng mắc như nguồn cung nhà ở vẫn cục bộ, thiếu hụt nhà ở giá phù hợp, chi phí đất đai cao và định giá đất chưa hợp lý.

Các chuyên gia nhấn mạnh nhu cầu về bảng giá đất mới công bằng, minh bạch, phản ánh thực tế thị trường. Việc bỏ khung giá đất và xác định theo nguyên tắc thị trường được kỳ vọng sẽ gỡ nút thắt lớn, hỗ trợ công tác đền bù, thu ngân sách và tiến độ dự án.

Triển vọng cho 6 tháng cuối năm, thị trường được kỳ vọng sẽ đón ba điểm sáng đại diện cho ba miền Bắc – Trung – Nam. Hải Phòng, Đà Nẵng và TP Hồ Chí Minh được kỳ vọng sẽ là những điểm sáng của thị trường bất động sản trong thời gian tới. Nếu tiếp tục giữ vững đà phục hồi, kết hợp cải cách thể chế, sớm ban hành bảng giá đất mới và kiểm soát tốt dòng tiền, thị trường bất động sản Việt Nam sẽ tránh được nguy cơ bong bóng và mở ra giai đoạn phát triển ổn định, bền vững trong trung và dài hạn.

Các chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng việc cải thiện môi trường đầu tư và tăng cường quản lý sẽ giúp thị trường bất động sản phát triển ổn định và bền vững. Bên cạnh đó, việc tăng cường công tác quản lý và giám sát thị trường cũng sẽ giúp ngăn chặn những rủi ro và đảm bảo sự phát triển lành mạnh của thị trường.

Nhìn chung, thị trường bất động sản Việt Nam đang có những tín hiệu tích cực và được kỳ vọng sẽ tiếp tục phục hồi và phát triển trong thời gian tới. Tuy nhiên, vẫn cần có những giải pháp đồng bộ và hiệu quả để giải quyết những vướng mắc và thách thức còn tồn tại.

Trong thời gian tới, thị trường bất động sản sẽ cần phải đối mặt với nhiều thách thức và cơ hội. Các chuyên gia và doanh nghiệp cần phải tiếp tục theo dõi và đánh giá tình hình thị trường để đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt và hiệu quả.