Ngày 1 tháng 7 vừa qua, cùng với cả nước, Ban Trị sự Giáo hội Phật giáo Việt Nam (GHPGVN) TP.HCM đã chính thức đi vào hoạt động trên cơ sở hợp nhất từ Ban Trị sự TP.HCM cũ, Bình Dương cũ và Bà Rịa – Vũng Tàu cũ. Sự kiện này đánh dấu một dấu mốc quan trọng trong lịch sử xây dựng và phát triển đất nước, thể hiện sự nỗ lực không ngừng của Giáo hội trong việc củng cố và phát triển tổ chức.

Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM mới được lãnh đạo bởi Hòa thượng Thích Lệ Trang, Phó Chủ tịch Hội đồng Trị sự, làm Trưởng ban Trị sự. Bên cạnh đó, Ban Trị sự cũng bao gồm 30 vị Phó Trưởng ban, trong đó có 3 vị Phó Trưởng ban Thường trực: Hòa thượng Thích Nhựt Hỷ, Hòa thượng Thích Thiện Duyên và Thượng tọa Thích Thanh Phong. Thượng tọa Thích Thiện Quý được bổ nhiệm làm Phó Trưởng ban kiêm Chánh Thư ký. Sự kiện này không chỉ thể hiện sự kế thừa mà còn mở ra một trang mới trong sự phát triển của Phật giáo tại TP.HCM.

Sáng ngày 23 tháng 7, tại Hội nghị công bố quyết định nhân sự Ban Trị sự và các ban chuyên môn trực thuộc nhiệm kỳ 2022-2027, Hòa thượng Thích Lệ Trang đã nhấn mạnh rằng trên tinh thần đoàn kết, hòa hợp, Ban Trị sự TP.HCM mới sẽ phấn đấu phát triển lên tầm cao mới, xứng đáng là đơn vị đi đầu trong tương lai. Hòa thượng cũng kỳ vọng rằng với sự lãnh đạo và điều hành của tập thể Ban Trị sự, Phật giáo TP.HCM sẽ đạt được nhiều thành tựu hơn nữa trong công tác Phật sự cũng như trong việc góp phần xây dựng và phát triển đất nước.

Sau khi hợp nhất, Phật giáo TP.HCM đã trở thành địa phương có số lượng tự viện và Tăng Ni lớn nhất cả nước. Cụ thể, tổng số tự viện trên địa bàn là 1.949 cơ sở với 13.172 Tăng Ni. Con số này chiếm hơn 1/9 tự viện và hơn 1/5 số lượng Tăng Ni cả nước. Với số lượng tự viện lớn và nhiều tổ đình quan trọng, các tự viện này không chỉ là di tích lịch sử, văn hóa, nghệ thuật mà còn có các hoạt động Phật sự đa dạng, đáp ứng nhu cầu tâm linh của nhân dân.

Tuy nhiên, thách thức đặt ra là việc quản lý và tổ chức hoạt động của các tự viện này. Đồng thời, việc dừng hoạt động của Giáo hội cấp quận/huyện và cấp cơ sở (Ban Quản trị tự viện) chưa được thành lập và đi vào hoạt động phổ biến cũng là một thách thức cần khắc phục. Điều này đòi hỏi sự quyết tâm và phối hợp chặt chẽ của tập thể Ban Trị sự và các ban chuyên môn trực thuộc trong việc nâng cao năng lực quản lý và điều hành.

Mùa An cư kiết hạ Phật lịch 2569 (Ất Tỵ, 2025) này, TP.HCM có 76 đạo tràng an cư tập trung, với 6.935 Tăng Ni tham gia. Đây là một con số đáng kể, thể hiện sự gắn bó và thực hành giáo lý Phật đà của Tăng Ni tại TP.HCM. Việc tổ chức các khóa an cư này không chỉ giúp Tăng Ni nâng cao trình độ tu tập mà còn thể hiện tinh thần đoàn kết, hòa hợp trong cộng đồng Phật giáo TP.HCM.

Trước những thách thức và cơ hội mới, Ban Trị sự GHPGVN TP.HCM nhiệm kỳ 2022-2027 sẽ tiếp tục kế thừa và phát huy những thành tựu của nhiệm kỳ trước. Với sự lãnh đạo của Hòa thượng Thích Lệ Trang và tập thể Ban Trị sự, Phật giáo TP.HCM sẽ vững bước trên con đường phát triển, góp phần xây dựng một xã hội tốt đẹp hơn. Bằng cách tăng cường công tác quản lý, tổ chức hoạt động Phật sự, và nâng cao chất lượng đào tạo, Ban Trị sự sẽ phấn đấu đưa Phật giáo TP.HCM lên một tầm cao mới, xứng đáng với vai trò và trách nhiệm của mình trong sự phát triển của đất nước.

Ngày gần đây, Tòa án nhân dân tỉnh Nghệ An đã tiến hành xét xử sơ thẩm một vụ án nghiêm trọng liên quan đến mua bán trẻ em. Hai bị cáo, Cụt Thị Liên và Cụt Thị Tuyết, cùng cư trú tại xã Chiêu Lưu, đã bị tuyên phạt nặng vì hành vi mua bán một bé gái ra nước ngoài.

Thông tin từ cáo trạng cho biết, Cụt Thị Liên, sinh năm 1992, vốn là một tuyên truyền viên tích cực về phòng chống tội phạm mua bán người tại địa phương. Tuy nhiên, với mục đích kiếm lợi, Liên đã cùng Cụt Thị Tuyết, sinh năm 1995, thực hiện hành vi mua bán người. Vào năm 2016, Liên được một người phụ nữ tên Moong Thị Y, đang sống ở Trung Quốc, đề nghị tìm kiếm và giới thiệu phụ nữ để làm vợ người bản xứ. Moong Thị Y hứa sẽ trả cho Liên một số tiền lớn sau mỗi ‘phi vụ’ thành công. Liên đã đồng ý và cùng Tuyết tìm kiếm nạn nhân.

Cụ thể, hai bị cáo đã gặp gia đình cháu Lương Thị Thoan, sinh năm 2002, và hứa hẹn sẽ giúp cháu có cuộc sống tốt đẹp hơn ở nước ngoài. Gia đình cháu Thoan đã được hứa hẹn sẽ nhận được 100 triệu đồng. Cháu Thoan, khi đó mới 14 tuổi, đã bị dẫn ra biên giới và bán cho một người đàn ông với số tiền tương đương 250 triệu đồng.

Sau nhiều năm lưu lạc nơi xứ người, cháu Thoan đã trốn trở về Việt Nam và trình báo Công an. Cụt Thị Liên và Cụt Thị Tuyết đã đến cơ quan Công an để đầu thú. Tại phiên tòa, Cụt Thị Tuyết đã thừa nhận toàn bộ cáo trạng truy tố, trong khi Cụt Thị Liên vẫn chối tội.

Tuy nhiên, căn cứ vào tài liệu điều tra và lời khai của các nhân chứng, Hội đồng xét xử đã tuyên phạt Cụt Thị Liên 12 năm tù giam và Cụt Thị Tuyết 10 năm tù giam. Bị cáo Cụt Thị Liên cũng phải bồi thường cho bị hại 23 triệu đồng tiền tổn thất tinh thần.

Vụ án này đã gây sự chú ý lớn trong dư luận, đặc biệt là trong bối cảnh tội phạm mua bán người đang trở thành vấn đề nhức nhói tại Việt Nam. Thông qua các vụ án như thế này, cơ quan chức năng hy vọng sẽ nâng cao nhận thức của cộng đồng về nguy cơ của tội phạm mua bán người và khuyến khích người dân tích cực tham gia vào việc phòng chống loại tội phạm này. Liên hệ với các cơ quan bảo vệ pháp luật và các tổ chức hỗ trợ là bước tiếp theo để cùng nhau xây dựng một xã hội an toàn và nhân văn hơn.

Trong giai đoạn 2010-2020, trong bối cảnh hầu hết các tôn giáo lớn trên thế giới đều trải qua sự tăng trưởng về dân số, Phật giáo nổi lên như một ngoại lệ khi chứng kiến sự suy giảm cả về số lượng tuyệt đối và tỷ lệ tương đối trong dân số toàn cầu. Số liệu thống kê cho thấy số lượng Phật tử trên toàn thế giới đã giảm từ 343 triệu người vào năm 2010 xuống còn 324 triệu người vào năm 2020, tương đương mức giảm 5%. Sự suy giảm này chủ yếu được lý giải bởi hai yếu tố chính: tỷ lệ sinh thấp và hiện tượng nhiều người rời bỏ tôn giáo, đặc biệt là tại các quốc gia Đông Á như Trung Quốc và Nhật Bản.

Trung Quốc và Nhật Bản là hai quốc gia ghi nhận sự giảm đáng kể về số lượng Phật tử. Tại Trung Quốc, số lượng Phật tử giảm 23 triệu người, trong khi tại Nhật Bản, con số này giảm 7 triệu người. Khu vực châu Á – Thái Bình Dương, nơi chiếm đến 98% số Phật tử toàn cầu, cũng ghi nhận mức giảm 6%, xuống còn khoảng 316 triệu người. Sự suy giảm này phản ánh một xu hướng thay đổi trong việc thực hành tôn giáo tại các quốc gia này.

Ngược lại, một số khu vực khác như Bắc Mỹ và châu Âu đã chứng kiến sự tăng trưởng đáng kể về số lượng Phật tử. Tại Bắc Mỹ, số lượng Phật tử tăng 27%, đạt 5 triệu người, trong khi tại châu Âu, con số này tăng 26%, đạt 2,5 triệu người. Mặc dù số lượng tăng nhanh, Phật tử tại hai khu vực này vẫn chỉ chiếm một phần nhỏ – lần lượt là 2% và 1% của toàn bộ Phật tử thế giới.

Thái Lan hiện là quốc gia có số lượng Phật tử lớn nhất thế giới, với khoảng 68 triệu người, chiếm 94% dân số nước này. Đứng thứ hai là Trung Quốc với 53 triệu Phật tử, tuy nhiên chỉ chiếm khoảng 4% dân số Trung Quốc. Phật giáo là tôn giáo chiếm đa số tại 7 quốc gia: Campuchia (97%), Thái Lan (94%), Myanmar (89%), Bhutan (75%), Sri Lanka (70%), Lào (64%) và Mông Cổ (51%).

Một số quốc gia đã chứng kiến sự thay đổi đáng kể về tỷ lệ dân số theo đạo Phật. Hàn Quốc là một trong số đó, với sự giảm khoảng 7%, tức khoảng 2,6 triệu người, xuống còn 19%. Nguyên nhân chính là do hiện tượng “rời bỏ tôn giáo”, tức nhiều người được sinh ra trong gia đình theo đạo Phật nhưng lớn lên lại không còn thực hành tôn giáo này.

Tóm lại, sự suy giảm của số lượng Phật tử trên toàn cầu phản ánh xu hướng tôn giáo đang thay đổi trên toàn cầu, không chỉ riêng với Phật giáo, mà còn với nhiều truyền thống tín ngưỡng khác. Người trẻ ngày nay có xu hướng cá nhân hóa niềm tin hơn là ràng buộc với tôn giáo truyền thống, dẫn đến sự thay đổi trong cách tiếp cận và thực hành tôn giáo.