Trong thời đại khoa học công nghệ phát triển nhanh chóng, ngành Y tế đang đối mặt với những thách thức mới về sức khỏe cộng đồng. Để đáp ứng nhu cầu này, công tác lãnh đạo và chỉ đạo cần có tầm nhìn chiến lược, khả năng ra quyết định nhanh chóng và chính xác dựa trên dữ liệu. Chuyển đổi số (CĐS) và ứng dụng công nghệ thông tin (CNTT) đã trở thành động lực quan trọng giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo.

Cơ sở pháp lý cho chuyển đổi số ngành Y tế đã được Chính phủ và các cơ quan chức năng quan tâm. Nghị quyết số 17/NQ-CP ngày 07/3/2019 của Chính phủ về phát triển Chính phủ điện tử giai đoạn 2019-2020, định hướng đến 2025, đã đặt nền móng cho một nền hành chính hiện đại, minh bạch, lấy người dân làm trung tâm. Ngành Y tế được xác định là một trong những lĩnh vực mũi nhọn cần ưu tiên CĐS để cải thiện dịch vụ công, hướng tới sự hài lòng của người dân.

Nghị quyết số 52-NQ/TW ngày 27/9/2019 của Bộ Chính trị về chủ trương, chính sách chủ động tham gia cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư, đã khẳng định sự cần thiết phải đẩy mạnh ứng dụng các thành tựu của Cách mạng công nghiệp 4.0, đặc biệt là CĐS, vào mọi lĩnh vực kinh tế – xã hội. Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 03/6/2020 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030, đã cụ thể hóa lộ trình, mục tiêu và nhiệm vụ CĐS cho từng ngành, lĩnh vực, trong đó nhấn mạnh các nội dung trọng tâm cho y tế.

CNTT và CĐS đã giúp ngành Y tế nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo thông qua việc tự động hóa việc thu thập, tổng hợp và lưu trữ dữ liệu khám chữa bệnh, sử dụng thuốc, vật tư tiêu hao. Lãnh đạo có thể truy cập các bảng điều khiển trực quan, hiển thị các chỉ số hiệu suất quan trọng theo thời gian thực. CĐS đã giúp nâng cao tính minh bạch, khả năng giám sát và kiểm soát thông qua hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử và bệnh án điện tử chuẩn hóa thông tin, giảm thiểu sai sót do nhập liệu thủ công.

CĐS đã giúp tự động hóa nhiều quy trình hành chính phức tạp, giảm đáng kể công việc giấy tờ, giải phóng thời gian và nguồn lực cho cán bộ y tế để tập trung vào các hoạt động chuyên môn. Tại tỉnh Ninh Bình, hệ thống hồ sơ sức khỏe điện tử đã được triển khai tại các trạm y tế xã, phường, thị trấn, giúp lãnh đạo Sở Y tế và các Trung tâm Y tế huyện theo dõi các chỉ số sức khỏe cộng đồng một cách toàn diện.

Tỉnh Ninh Bình là một trong những tỉnh tiên phong trong việc triển khai CĐS tại tuyến y tế cơ sở, cho thấy hiệu quả rõ rệt trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và chăm sóc sức khỏe ban đầu. Việc ứng dụng CNTT và CĐS trong ngành Y tế không chỉ giúp nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo mà còn đóng góp vào việc xây dựng một hệ thống y tế hiện đại, hiệu quả và lấy người dân làm trung tâm.

Với sự hỗ trợ của công nghệ, ngành Y tế có thể tiếp tục đổi mới và cải thiện các dịch vụ chăm sóc sức khỏe, đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của người dân. Đồng thời, việc CĐS cũng giúp ngành Y tế có thể đối phó với các thách thức mới và tận dụng các cơ hội để phát triển bền vững.

Trong tương lai, ngành Y tế sẽ tiếp tục đẩy mạnh ứng dụng CNTT và CĐS để nâng cao hiệu quả công tác lãnh đạo và chỉ đạo, cũng như cải thiện chất lượng dịch vụ chăm sóc sức khỏe cho người dân. Với sự quyết tâm và nỗ lực của toàn ngành, mục tiêu xây dựng một hệ thống y tế hiện đại, hiệu quả và lấy người dân làm trung tâm sẽ sớm được thực hiện.

Ngày 21/8/1980, một sự kiện đau thương đã xảy ra tại Cổng trời vùng Đưng K’Nơh, Lâm Đồng, khi 11 cán bộ y tế và bưu điện hy sinh trong khi đang chống dịch bệnh sốt rét và tả. Sự kiện này đã để lại nhiều ám ảnh cho những người còn sống và trở thành một phần của lịch sử không thể lãng quên.

Đoàn công tác gồm 12 người đã lên đường đến huyện Đam Rông để chống dịch bệnh, nhưng khi đến Cổng trời, họ đã bị phục kích tấn công bởi bọn FULRO. Sự tấn công này đã khiến 11 người hy sinh, trong đó có nhiều người còn rất trẻ. Thương binh Lê Văn Đường, một trong những người trực tiếp chứng kiến sự kiện, vẫn không thể quên được nỗi đau và sự mất mát của đồng nghiệp.

Sự kiện này đã gây ra nhiều nước mắt và tiếc nuối. Anh Đường và những người còn sống đã phải trải qua nhiều khó khăn và hiểm nguy để vượt qua sự mất mát này. 31 năm sau, ngành y tế Lâm Đồng và huyện Lạc Dương đã xây dựng Nhà bia tưởng niệm để ghi nhận và tôn vinh 9 liệt sĩ ngành y tế.

Ngày nay, vùng đất Đưng K’Nơh đã thay da đổi thịt, tỷ lệ hộ nghèo đa chiều đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, sự kiện đau thương tại Cổng trời vẫn còn là một phần của lịch sử và không thể lãng quên. Việc tưởng nhớ và tôn vinh những người đã hy sinh là một cách để tri ân và nhớ nguồn.

Tại Cổng trời, Nhà bia tưởng niệm đã trở thành một địa điểm linh thiêng, nơi nhiều người đến tưởng niệm và thắp hương. Sự kiện này cũng là một phần của bản tráng ca về vùng đất Nam Tây Nguyên, nơi mà khí thế mới và vận hội mới đã được xây dựng trên sự hy sinh và đau thương của những người đi trước.

45 năm đã trôi qua, nhưng ký ức về sự kiện đau thương tại Cổng trời vẫn còn sống mãi trong lòng những người còn sống. Sự hy sinh của 11 cán bộ y tế và bưu điện đã để lại một dấu ấn sâu sắc trong lịch sử của vùng đất Đưng K’Nơh, Lâm Đồng. Chúng ta không được quên những người đã hy sinh vì nhiệm vụ cao cả của họ.

Thông tin về sự kiện này đã được ghi lại trong lịch sử và được truyền tải đến các thế hệ sau. Những người còn sống sẽ luôn nhớ về những người đã hy sinh và tiếp tục phát huy tinh thần đoàn kết, vượt qua khó khăn để xây dựng cuộc sống tốt đẹp hơn.

Công ty Cổ phần Anphabe vừa công bố báo cáo về tình hình thị trường lao động hiện nay, chỉ ra rằng có 4 ngành nghề đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực nghiêm trọng. Dự báo tình trạng này sẽ tiếp tục kéo dài trong thời gian tới.

Trước hết là ngành Công nghệ thông tin (CNTT), một ngành đang có nhu cầu nhân lực rất cao nhưng nguồn cung không đủ đáp ứng. Hiện tại, Việt Nam có hơn 100 trường đào tạo CNTT và mỗi năm cung cấp khoảng 50.000 kỹ sư. Tuy nhiên, thị trường lao động đang cần đến 400.000 nhân lực trong lĩnh vực này. Đặc biệt, chỉ có 35% kỹ sư tốt nghiệp có thể đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp, số còn lại cần được đào tạo lại để có thể đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Với nhu cầu nhân lực lớn như vậy, ngành CNTT cũng nằm trong top 3 ngành có mức lương cao tại Việt Nam, trung bình gần 20 triệu đồng mỗi tháng.

Ngành Y cũng đang phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực nghiêm trọng. Mặc dù số lượng cơ sở đào tạo y khoa ngày càng tăng, tỷ lệ thí sinh đậu vào ngành này vẫn khá thấp. Điều này dẫn đến tình trạng thiếu hụt nhân lực y tế, đặc biệt là tại các vùng sâu, vùng xa. Tình trạng thiếu nhân lực y tế tại các khu vực này đã ảnh hưởng lớn đến chất lượng dịch vụ y tế cho người dân.

Ngành Xây dựng hiện đang trong giai đoạn phát triển mạnh mẽ do nhu cầu xây dựng cơ sở hạ tầng tăng lên nhanh chóng. Nhu cầu tuyển dụng nhân lực cho các vị trí như kiến trúc sư, kỹ sư xây dựng, kỹ sư giám sát thi công đang rất cao, đặc biệt là những nhân lực có trình độ chuyên môn cao. Sự phát triển của ngành Xây dựng không chỉ đòi hỏi số lượng lớn nhân lực mà còn yêu cầu chất lượng và trình độ chuyên môn cao.

Cuối cùng là ngành Công nghệ – Kỹ thuật ô tô, với nhu cầu nguồn nhân lực tăng cao do các doanh nghiệp gia tăng đầu tư và mở rộng quy mô sản xuất. Nhu cầu nhân sự không chỉ tập trung ở khâu sản xuất mà còn ở các vị trí như sửa chữa và bảo dưỡng ô tô. Đây chính là cơ hội việc làm rất lớn cho nhân lực lĩnh vực Công nghệ – Kỹ thuật ô tô, với cơ hội tham gia vào các vị trí thiết kế, sản xuất và ứng dụng các công nghệ mới.

Như vậy, 4 ngành nghề này đang có nhu cầu nhân lực rất cao và dự báo sẽ tiếp tục trong thời gian tới. Các chuyên gia và doanh nghiệp hy vọng sẽ có nhiều giải pháp để giải quyết tình trạng thiếu hụt nguồn nhân lực này, đảm bảo cung cấp đủ nhân lực cho nhu cầu phát triển của thị trường lao động. Việc tìm ra giải pháp hiệu quả cho tình trạng thiếu hụt nhân lực sẽ giúp các ngành nghề này phát triển bền vững và đóng góp vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước.

Ngày 18/7, tại Trường Đại học Y Hà Nội, lễ khai giảng chính thức dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ đã diễn ra, đánh dấu một cột mốc quan trọng trong hành trình nâng cao năng lực số và thúc đẩy chuyển đổi số ngành y tế Việt Nam. Dự án này được triển khai bởi VietHealth dưới sự định hướng và chỉ đạo của Cục Khoa học Công nghệ và Đào tạo – Bộ Y tế, cùng với sự bảo trợ của Hội Nghiên cứu và Ứng dụng Công nghệ Y – Sinh Việt Nam (VAMBRA) và sự hỗ trợ của các Trường Đại học y, dược thuộc Bộ Y tế.

Trong bối cảnh cách mạng công nghiệp lần thứ tư đang diễn ra mạnh mẽ, chuyển đổi số và trí tuệ nhân tạo (AI) đang trở thành những công cụ không thể thiếu trong mọi lĩnh vực, đặc biệt là y tế. Việc ứng dụng hiệu quả AI không chỉ giúp nâng cao năng suất, chất lượng công việc mà còn góp phần quan trọng trong cải cách hành chính, hiện đại hóa hệ thống y tế công.

PGS.TS Lương Mai Anh – Phó Cục trưởng Cục Khoa học công nghệ và Đào tạo, Bộ Y tế nhấn mạnh, Nghị quyết 57-NQ/TW của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đã nêu rõ yêu cầu nhiệm vụ ‘triển khai sâu rộng phong trào học tập số, phổ cập nâng cao kiến thức số trong cán bộ, công chức và nhân dân.’ Bộ Y tế cũng đã có Quyết định 878/QĐ-BYT và Quyết định 2121/QĐ-BYT để thực hiện Nghị quyết 30/NQ-CP và Nghị quyết 71/NQ-CP của Chính phủ triển khai Nghị quyết 57-NQ/TW trong ngành y tế.

AI đang định hình lại tương lai ngành y tế toàn cầu, từ hỗ trợ chẩn đoán hình ảnh, tối ưu hóa quy trình điều trị, đến cá nhân hóa chăm sóc bệnh nhân. Với khả năng nâng cao hiệu suất, độ chính xác và khả năng ra quyết định lâm sàng, AI đang trở thành công cụ không thể thiếu trong hệ sinh thái y tế hiện đại.

Tại Việt Nam, Bộ Y tế xác định AI là một trong những giải pháp then chốt để hiện thực hóa chuyển đổi số quốc gia trong lĩnh vực y tế. Các mục tiêu bao gồm hình thành nền quản trị y tế thông minh, hỗ trợ ra quyết định chẩn đoán và điều trị trong khám bệnh, chữa bệnh, phát triển các phần mềm cảnh báo dịch bệnh, phần mềm hỗ trợ theo dõi chăm sóc sức khỏe.

Dự án ‘Cơ hội AI dành cho nhân viên y tế’ nằm trong khuôn khổ chương trình nâng cao năng lực sử dụng AI cho người lao động khu vực Châu Á – Thái Bình Dương do Google.org và Ngân hàng Phát triển Châu Á (ADB) tài trợ. Tại Việt Nam, chương trình hướng tới đào tạo ít nhất 15.000 nhân viên y tế trong giai đoạn 2025–2026, góp phần thúc đẩy ứng dụng AI vào khám chữa bệnh, nghiên cứu khoa học và quản trị y tế.

Khóa học được thiết kế dựa trên nền tảng Google AI Essentials, tích hợp các nội dung đào tạo chuẩn quốc tế với thực tiễn ngành y tế Việt Nam. Chương trình gồm 5 module chính, được dẫn dắt bởi chuyên gia đào tạo chứng nhận toàn cầu của Google, trong đó tập trung vào các kỹ năng thiết yếu như: Tối ưu hiệu suất công việc với công cụ AI; Thiết kế câu lệnh hiệu quả để khai thác AI; Ứng dụng AI có trách nhiệm và đạo đức; Nắm bắt xu hướng phát triển của AI trong y tế.

Các học viên không chỉ được cung cấp nền tảng kiến thức vững chắc mà còn có cơ hội thực hành trực tiếp cùng chuyên gia công nghệ và giảng viên đầu ngành, giúp hiểu đúng và sử dụng trí tuệ nhân tạo trong công tác khám chữa bệnh, học tập, nghiên cứu khoa học một cách hiệu quả và an toàn.

Nội dung đào tạo được tùy biến cho từng nhóm đối tượng – từ lãnh đạo quản lý, cán bộ hành chính đến bác sĩ, dược sĩ và giảng viên đại học.

Về chương trình giảng dạy, đại diện VietHealth cho hay khoa học không đặt mục tiêu biến học viên thành chuyên gia AI, mà giúp họ sử dụng AI đúng, đủ và có ích trong thực tiễn ngành y tế.

Trong bối cảnh nhân viên y tế đang chịu áp lực lớn từ khối lượng công việc hành chính như báo cáo, tổng kết, nghiên cứu tài liệu… AI được kỳ vọng sẽ giúp rút ngắn thời gian, giải phóng sức lao động, từ đó dành nhiều hơn cho công việc chuyên môn và chăm sóc người bệnh.

Thay vì mất 2-3 tiếng mỗi ngày làm báo cáo, giờ đây với AI, họ chỉ cần khoảng 30 phút. AI giúp giảm tải những công việc lặp đi lặp lại, nhưng không thay thế con người trong công việc đòi hỏi chuyên môn và tư duy lâm sàng.