Ủy ban Nhân dân tỉnh Hà Tĩnh vừa giao Sở Tài chính chủ trì xây dựng đề án thành lập Khu thương mại tự do (Free Trade Zone – FTZ) tại Vũng Áng, với mục tiêu tạo ra một “không gian thể chế đặc biệt” để thu hút đầu tư quốc tế. Dự án này đang được hoàn thiện với sự phối hợp của Ban Quản lý Khu kinh tế và các đơn vị tư vấn chiến lược, dự kiến trình Ban Thường vụ Tỉnh ủy trước ngày 10/8/2025.

FTZ Vũng Áng được thiết kế để áp dụng hàng loạt cơ chế ưu đãi vượt trội về thuế quan, hải quan, đầu tư, tài chính, lao động và đất đai. Đây là mô hình thử nghiệm phương thức “chính quyền phục vụ – doanh nghiệp dẫn dắt”, nhằm tạo ra môi trường đầu tư minh bạch, hiệu quả, linh hoạt và tích hợp quốc tế. Khu thương mại tự do Vũng Áng sẽ tập trung thu hút các doanh nghiệp sản xuất định hướng xuất khẩu, doanh nghiệp logistics xuyên biên giới, tập đoàn thương mại điện tử quốc tế, trung tâm kho ngoại quan, công nghiệp hỗ trợ và doanh nghiệp công nghệ cao.

Để đạt mục tiêu này, Hà Tĩnh xem xét áp dụng một số cơ chế mới trong FTZ, bao gồm miễn thuế nhập khẩu và xuất khẩu đối với hàng hóa lưu thông trong khu vực; tạo điều kiện thuận lợi hơn cho việc tuyển dụng và sử dụng lao động nước ngoài; cho phép nhà đầu tư nước ngoài sở hữu 100% vốn; triển khai thủ tục đầu tư, xây dựng, hải quan qua hệ thống điện tử tích hợp “một cửa số hóa”. Tỉnh Hà Tĩnh cũng đang đánh giá lại toàn bộ hệ thống chính sách ưu đãi đầu tư hiện hành, với mục tiêu chuyển từ phương thức thu hút đầu tư bằng miễn – giảm thuế sang cách tiếp cận mới: cạnh tranh bằng chất lượng thể chế và hiệu quả quản trị nhà nước.

Về vị trí địa lý, Vũng Áng giữ vai trò chiến lược trong hành lang kinh tế Đông – Tây, là điểm tiếp nhận và trung chuyển hàng hóa quan trọng cho miền Trung Việt Nam, Lào và Đông Bắc Thái Lan. Hệ thống cảng nước sâu Sơn Dương – Vũng Áng có khả năng tiếp nhận tàu trên 50.000 DWT và đang được quy hoạch phát triển thành trung tâm trung chuyển quốc tế. Khu kinh tế Vũng Áng có không gian quy hoạch rộng hơn 22.000 ha với đầy đủ hệ thống hạ tầng điện, nước, đường bộ, đường sắt và logistics.

Các chuyên gia nhận định rằng nếu được trao quyền về thể chế, FTZ Vũng Áng có tiềm năng phát triển thành trung tâm logistics quốc tế phục vụ cho toàn khu vực Đông Dương. Để hiện thực hóa mục tiêu này, yếu tố quyết định là thể chế điều kiện cần và tinh thần dám làm điều kiện đủ. Việc thành lập Khu thương mại tự do Vũng Áng sẽ góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế của tỉnh Hà Tĩnh và khu vực, cũng như tăng cường vị thế của Việt Nam trong khu vực.

Trong bối cảnh hiện nay, việc thu hút đầu tư quốc tế đang trở thành một yếu tố quan trọng trong sự phát triển kinh tế của các quốc gia. Với việc thành lập Khu thương mại tự do Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh hy vọng sẽ tạo ra một mô hình mới trong thu hút đầu tư quốc tế, cũng như góp phần vào sự phát triển kinh tế của khu vực.

TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu đang trên đà hình thành một siêu đô thị mới, đánh dấu một kỷ nguyên mới cho sự phát triển công nghiệp và kinh tế vùng. Sự hợp nhất này mở ra nhiều tiềm năng vượt trội, đặc biệt là trong lĩnh vực phát triển các khu công nghiệp, khu chế xuất và khu công nghệ cao.

Trong quá khứ, TP.HCM đã gặp khó khăn trong việc phát triển các khu công nghiệp mới do thiếu quỹ đất sạch. Tuy nhiên, với sự sáp nhập của Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu vào TP.HCM, không gian phát triển kinh tế vùng đã được mở rộng đáng kể. Bình Dương đã xây dựng nền tảng công nghiệp vững chắc với các khu công nghiệp lớn như VSIP, Sóng Thần, Mỹ Phước…, trong khi Bà Rịa – Vũng Tàu sở hữu cảng nước sâu Cái Mép – Thị Vải, mang lại lợi thế về hậu cần và xuất khẩu.

Ông Lê Văn Thinh, Trưởng Ban quản lý Các khu chế xuất và công nghiệp TP.HCM (HEPZA), cho biết việc hợp nhất ba địa phương sẽ tạo ra một siêu đô thị mới với nhiều chỉ tiêu kinh tế – xã hội vượt trội so với từng địa phương riêng lẻ. Trong giai đoạn 2025-2030, HEPZA đặt mục tiêu thu hút đầu tư đạt từ 20-21 tỷ USD; suất đầu tư bình quân thu hút đạt từ 8-10 triệu USD/ha; giải ngân 70% tổng vốn đầu tư đăng ký theo tiến độ.

Các chuyên gia nhận định rằng sự sáp nhập các địa phương sẽ giúp tối ưu hóa nguồn lực, đặc biệt là với các khu công nghiệp vệ tinh xoay quanh những doanh nghiệp nòng cốt. Nhà đầu tư cũng sẽ hưởng lợi khi thủ tục đầu tư trở nên thống nhất, không còn tình trạng kẹt giữa hai địa bàn. Đồng thời, việc đồng bộ quy hoạch cũng góp phần giảm thiểu rủi ro chạy đua hạ giá thuê đất hay ưu đãi thuế thiếu kiểm soát.

Sau sáp nhập, tổng diện tích khu công nghiệp của cụm TP.HCM – Bình Dương – Bà Rịa – Vũng Tàu đã vượt 33.000 ha. Với hệ thống hạ tầng liên kết đồng bộ gồm cao tốc TP.HCM – Long Thành – Dầu Giây, các tuyến đường Vành đai 3, Vành đai 4, Quốc lộ 51 và các cảng lớn như Tân Cảng – Cái Mép, Cát Lái…, khu vực này đang hình thành vùng công nghiệp – hậu cần – xuất khẩu quy mô lớn ở phía Nam.

Chỉ tiêu sử dụng đất khu công nghiệp cũng được tối ưu hơn. Nếu TP.HCM cũ không còn chỉ tiêu phát triển khu công nghiệp, các dự án có thể được điều phối linh hoạt sang Bình Dương hoặc Bà Rịa – Vũng Tàu cũ, những nơi vẫn còn quỹ đất và tiềm năng phát triển.

Việc sáp nhập các đơn vị hành chính sẽ phần nào phá vỡ những giới hạn của thị trường công nghiệp Việt Nam. Khi 2 hoặc 3 địa phương hợp nhất, không gian phát triển sẽ được mở rộng một cách đột phá. Điều này giúp địa phương sau sáp nhập có thể quy hoạch thêm nhiều khu công nghiệp mới với diện tích lớn hơn, cung cấp thêm lựa chọn cho nhà đầu tư.

Quan hệ giữa Việt Nam và Pakistan đang trên đà phát triển mạnh mẽ với kim ngạch thương mại hai chiều đạt 850 triệu USD vào năm 2024. Lãnh đạo hai nước quyết tâm đưa con số này vượt mốc 1 tỷ USD trong thời gian sớm nhất thông qua việc thúc đẩy hợp tác sâu rộng trên nền tảng chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, tập trung vào các lĩnh vực thế mạnh như nông nghiệp công nghệ cao, công nghệ thông tin (ICT), logistics và du lịch.

Hợp tác thương mại giữa Việt Nam và Pakistan đã ghi nhận những bước tăng trưởng ấn tượng. Năm 2024, kim ngạch xuất nhập khẩu giữa hai nước đạt 850 triệu USD, tăng 20,5% so với năm 2023. Trong đó, Việt Nam xuất khẩu sang Pakistan 522,4 triệu USD, tăng mạnh 35,1%. Đây là nền tảng vững chắc để hai bên cùng hướng tới mục tiêu kim ngạch thương mại song phương vượt 1 tỷ USD.

Các lĩnh vực hợp tác chiến lược giữa hai nước bao gồm nông nghiệp, khoa học công nghệ, giáo dục và giao lưu văn hóa. Đặc biệt, trong lĩnh vực công nghệ thông tin (ICT), cả hai nước đều có dân số trẻ, năng động và đang phát triển mạnh mẽ lĩnh vực này. Việt Nam có thế mạnh về ngành công nghiệp bán dẫn, trong khi Pakistan có nền tảng tốt về chuyên gia công nghệ và chi phí cạnh tranh.

Về nông nghiệp giá trị gia tăng, Pakistan có thế mạnh về nguyên liệu thô, trong khi Việt Nam có kinh nghiệm trong chế biến sâu các sản phẩm nông nghiệp như trái cây sấy khô. Hợp tác trong lĩnh vực này có thể tạo ra các sản phẩm có giá trị cao cho thị trường toàn cầu.

Để thúc đẩy sự kết nối giữa doanh nghiệp hai nước, Đại sứ Pakistan tại Việt Nam, Ngài Kohdayar Marri, đã nỗ lực làm cầu nối giữa các bộ, ngành, địa phương, doanh nghiệp hai bên để thúc đẩy hơn nữa các hoạt động hợp tác. Cả Việt Nam và Pakistan đều sở hữu tiềm năng du lịch lớn với cảnh quan đa dạng và di sản văn hóa, lịch sử phong phú. Tuy nhiên, rào cản lớn nhất hiện nay là chưa có đường bay thẳng giữa hai nước.

Lãnh đạo cả hai phía đều nhận thức rõ vấn đề này và đang nỗ lực thúc đẩy việc sớm mở đường bay trực tiếp, coi đây là chìa khóa để khai thông tiềm năng du lịch, thương mại và giao lưu nhân dân.

Bà Lê Nguyễn Thiên Nga, Viện trưởng Viện Quản trị Chính sách, cho rằng hai bên có thể đồng chủ trì thực hiện khảo sát, lắng nghe nhu cầu thực tế của cộng đồng doanh nghiệp hai nước. Dựa trên phân tích và đánh giá dữ liệu sẽ giúp lựa chọn chính xác các lĩnh vực trọng điểm và xây dựng các chương trình hợp tác hiệu quả nhất.

Với sự quyết tâm chính trị mạnh mẽ, sự chủ động của các cơ quan đại diện và chiến lược hợp tác rõ ràng, mối quan hệ giữa Việt Nam và Pakistan đang bước sang một giai đoạn phát triển mới, sâu sắc và toàn diện hơn, sớm chinh phục mục tiêu thương mại 1 tỷ USD và hơn thế nữa.

Ngành logistics Việt Nam đang đối mặt với nhiều thách thức từ sự biến động của kinh tế toàn cầu, bao gồm vấn đề đứt gãy chuỗi cung ứng, tăng chi phí vận tải và các rào cản về thuế carbon cũng như tiêu chuẩn Môi trường, Xã hội, Quản trị (ESG) của Liên minh châu Âu (EU). Tuy nhiên, đây cũng là cơ hội để các doanh nghiệp chuyển đổi xanh, tái định vị và phát triển bền vững trong cuộc đua toàn cầu.

Để đạt được mục tiêu này, doanh nghiệp cần sự hỗ trợ của Nhà nước thông qua các chính sách phát triển hạ tầng bền vững, tài chính xanh và quản trị phát thải. Ngành vận tải, đặc biệt là vận tải biển, đang là nguồn phát thải cao trong lĩnh vực logistics do mức tiêu thụ nhiên liệu lớn. Tổ chức Hàng hải Quốc tế (IMO) đã đặt yêu cầu chuyển đổi sang nhiên liệu ít phát thải, hướng tới mục tiêu giảm phát thải ròng về mức 0 vào năm 2050. Đây là cơ hội để Việt Nam xây dựng mô hình logistics xanh và bền vững.

Theo báo cáo của Ngân hàng Thế giới (WB), tốc độ tăng trưởng logistics Việt Nam đạt 16%/năm, và năm 2023, Việt Nam đã đứng thứ 43 trong xếp hạng chỉ số hiệu quả logistics và thuộc nhóm 5 nước dẫn đầu ASEAN. Phó Cục trưởng Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương) Trần Thanh Hải cho rằng, logistics xanh không chỉ hướng tới mục tiêu phát triển bền vững mà còn giúp doanh nghiệp giảm chi phí dài hạn trước biến động của giá dầu và chi phí vận tải. Đây cũng là tiêu chuẩn mới của các thị trường xuất khẩu, đặc biệt là khi EU đã triển khai cơ chế CBAM áp thuế hàng hóa có phát thải cao.

Tuy nhiên, hành trình xanh hóa logistics tại Việt Nam không hề dễ dàng khi nhận thức, thói quen và hạ tầng chưa thực sự đáp ứng tốt cho sự phát triển của phương tiện vận chuyển xanh. Tổng Giám đốc Công ty CP Đầu tư và Xây dựng Phúc Khang Lưu Thị Thanh Mẫu cho rằng, cam kết đạt phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050 đang đặt doanh nghiệp Việt Nam, đặc biệt là các doanh nghiệp vừa và nhỏ, trước áp lực lớn trong việc xanh hóa chuỗi cung ứng.

Cần sự phối hợp từ nhiều bên để thúc đẩy logistics xanh. Chủ tịch Macstar Group Trần Tiến Dũng cho biết, từ năm 2023, Macstar Group đã đầu tư tàu lớn, thành lập nhóm vận tải thủy nội địa và ven biển, thử nghiệm kết nối tuyến Hải Phòng-Ninh Bình bằng tàu thủy để lưu thông. Điều này không chỉ giúp Macstar Group tiết kiệm chi phí, giảm thời gian và tăng sức chở đáng kể mà còn góp phần xây dựng hình ảnh xanh trong mắt đối tác toàn cầu. Thông tin thêm về Macstar Group có thể được tìm thấy trên website của công ty.

Phó Chủ tịch Ủy ban Vận tải và Logistics thuộc Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) Koen Soenens cho rằng, tại Việt Nam, hạ tầng logistics chưa đồng bộ, chính sách thiếu nhất quán và quy định chưa rõ ràng đang cản trở quá trình chuyển đổi xanh. Vì vậy, rất cần sự phối hợp, chung tay giữa Nhà nước, doanh nghiệp và các bên liên quan để cùng nhau tạo ra một hệ sinh thái logistics bền vững. Thêm thông tin về các chính sách và quy định liên quan có thể được tìm thấy tại EuroCham.

Chủ tịch Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) Phạm Tấn Công nhấn mạnh, phát triển logistics xanh trở thành lợi thế quan trọng để doanh nghiệp Việt Nam đi nhanh hơn, vượt lên trong chiến lược phát triển bền vững toàn cầu. Đây còn là con đường sống còn, giúp doanh nghiệp logistics Việt Nam nâng cao sức cạnh tranh và tạo sức bật trong sự biến động bất định của nền kinh tế toàn cầu. Để biết thêm thông tin về VCCI và các hoạt động của tổ chức này, vui lòng truy cập VCCI.

Ngày 15/7/2025, tại trụ sở chính của Tổng công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV), ông Vũ Thế Phiệt, Chủ tịch Hội đồng quản trị ACV, đã có buổi tiếp đón và làm việc với đoàn công tác của Tập đoàn SF (Trung Quốc). Đoàn đại biểu của Tập đoàn SF do ông Raymond Yeung, Giám đốc chiến lược Tập đoàn SF, ông Wang Yao Hui và các lãnh đạo công ty TNHH SF Express dẫn đầu.

Tập đoàn SF hiện là một trong những nhà cung cấp dịch vụ hậu cần chuyển phát nhanh toàn diện hàng đầu tại Trung Quốc và đứng thứ tư trên thế giới về lĩnh vực chuyển phát nhanh. Với hệ thống vận hành chuyên nghiệp, Tập đoàn SF đang khai thác kho hàng hóa tại sân bay Ngạc Châu, một sân bay vận tải hàng hóa chuyên biệt đầu tiên của Trung Quốc. Sân bay này đóng vai trò quan trọng làm trung tâm trung chuyển hàng hóa nội địa và quốc tế.

Tại buổi làm việc, hai bên đã trao đổi thông tin, chia sẻ định hướng chiến lược và bày tỏ mong muốn tăng cường hợp tác trong lĩnh vực vận chuyển hàng hóa hàng không và phát triển hệ thống logistics hiện đại tại Việt Nam. Trong thời gian gần đây, SF Airlines – hãng hàng không trực thuộc Tập đoàn SF – đã không ngừng mở rộng mạng lưới bay tại khu vực châu Á, bao gồm các tuyến vận tải hàng hóa kết nối Thâm Quyến với TP. Hồ Chí Minh và Hà Nội – Ngạc Châu.

Việt Nam được Tập đoàn SF đánh giá là một trong những thị trường trọng điểm, có nhiều tiềm năng phát triển và là điểm đến ưu tiên trong chiến lược đầu tư và hợp tác lâu dài. Đại diện Tập đoàn SF bày tỏ sự quan tâm sâu sắc đến dự án Cảng hàng không Quốc tế Long Thành – sân bay quốc tế mới của Việt Nam dự kiến đi vào hoạt động trong năm 2026. Dự án này có định hướng trở thành trung tâm logistics hàng không lớn của khu vực.

Về phía ACV, Chủ tịch HĐQT Vũ Thế Phiệt nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phát triển vận tải hàng hóa hàng không trong giai đoạn tới. Ông cho biết ACV đang đặt ưu tiên chiến lược vào lĩnh vực logistics hàng không tại các cảng hàng không do ACV quản lý, đặc biệt là Cảng hàng không Quốc tế Long Thành. ACV cũng bày tỏ mong muốn học hỏi kinh nghiệm từ Tập đoàn SF trong việc xây dựng và vận hành hệ thống logistics hiện đại. Qua đó, ACV kỳ vọng nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành hàng không Việt Nam trên bản đồ khu vực và thế giới.

Cuộc gặp gỡ giữa ACV và Tập đoàn SF lần này không chỉ mở ra cơ hội hợp tác cụ thể giữa hai bên mà còn tạo nền tảng vững chắc để thúc đẩy các hoạt động chia sẻ thông tin, chuyển giao công nghệ, kinh nghiệm quốc tế trong lĩnh vực logistics và vận chuyển hàng hóa hàng không. Sự hợp tác này được kỳ vọng sẽ mang lại lợi ích cho cả hai bên và đóng góp vào sự phát triển của ngành hàng không và logistics tại Việt Nam và khu vực.