Trong giai đoạn 2025-2035, đô thị thông minh sẽ cần một hạ tầng số tinh vi để giúp dữ liệu công trở thành công cụ ra quyết định và vận hành đô thị một cách minh bạch, theo thời gian thực và tiết kiệm nguồn lực. Công nghệ blockchain đang ngày càng chứng minh vai trò quan trọng của mình trong việc kiến tạo đô thị vận hành bằng dữ liệu mở.

Công nghệ blockchain được xem là một hạ tầng mềm quan trọng cho đô thị thế hệ mới, bên cạnh hạ tầng cứng như điện, nước, giao thông. Theo ông Trần Huyền Dinh, Chủ nhiệm Ủy ban Ứng dụng Fintech, Hiệp hội Blockchain Việt Nam, giá trị cốt lõi của blockchain nằm ở khả năng lập trình hóa quy trình, phi vật chất hóa dữ liệu và phân tán trách nhiệm vận hành theo một chuẩn mực kiểm chứng công khai.

Khi dữ liệu công được ghi nhận trên một blockchain mở, mọi thao tác chỉnh sửa, can thiệp hay sai lệch đều bị phát hiện ngay lập tức. Điều này giúp làm trong sạch hóa vận hành công và giảm thiểu tiêu cực. Nhiều doanh nghiệp công nghệ đã ứng dụng blockchain tại các địa phương, từ sàn giao dịch tài sản số đến nền tảng thanh toán DeFi và hệ thống blockchain nội bộ hỗ trợ truy xuất dữ liệu kim hoàn, tài sản đô thị và tín nhiệm tài chính công.

Để xây dựng đô thị thông minh, việc thiết kế lại cấu trúc dữ liệu nền là quan trọng. Các thành phố như Singapore, Hàn Quốc, Thụy Sĩ và Hồng Kông đã bắt đầu quá trình chuyển đổi số bằng cách chuẩn hóa dữ liệu công, lựa chọn công nghệ phù hợp và tạo sandbox để kiểm nghiệm thực tế từng ứng dụng trước khi nhân rộng.

Công nghệ blockchain giúp khôi phục niềm tin giữa người dân và chính quyền thông qua khả năng xác minh công khai mọi quyết định của Nhà nước. Hệ thống sổ cái phân tán (DLT) tạo ra bản ghi chính thức và chống lại việc sửa lại quá khứ, giúp tăng cường minh bạch trong quản trị đô thị.

Một thành phố minh bạch không phải là nơi không có lỗi, mà là nơi mọi quyết định đúng hay sai đều để lại dấu vết và có thể được kiểm tra, phản biện, đánh giá bằng dữ liệu thật. Hiện tại, một số công ty đang xây dựng các bộ công cụ để hỗ trợ chính quyền địa phương triển khai hệ thống truy xuất công khai trên dữ liệu ngân sách, giấy phép xây dựng và đất công thông qua giao diện trực tuyến.

Các công nghệ blockchain và các giải pháp công nghệ khác đang ngày càng phát triển và hoàn thiện, mở ra nhiều cơ hội cho việc xây dựng và phát triển đô thị thông minh trong tương lai.

Các thành phố có thể tận dụng công nghệ blockchain để cải thiện quản trị đô thị, tăng cường minh bạch và giảm thiểu tiêu cực. Đồng thời, việc ứng dụng blockchain cũng giúp các thành phố trở nên thông minh và hiện đại hơn, đáp ứng nhu cầu của người dân và doanh nghiệp.

Quảng Ninh đang đẩy mạnh xây dựng nền hành chính hiện đại, minh bạch, hiệu quả và gần dân với những kết quả nổi bật về hạ tầng số, dữ liệu số, dịch vụ số và chính quyền số. Tỉnh đã thử nghiệm và vận hành hệ thống thông tin giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, tổ chức và doanh nghiệp thực hiện các TTHC một cách nhanh chóng, minh bạch, tiết kiệm thời gian và chi phí.

Hệ thống thông tin giải quyết TTHC đã được triển khai tại Trung tâm Phục vụ hành chính công (PVHCC) tỉnh và các trung tâm PVHCC cấp xã, giúp cán bộ làm nhiệm vụ giải quyết TTHC thực hiện công việc một cách dễ dàng và minh bạch. Mọi trạng thái của hồ sơ từ tiếp nhận đến trả kết quả đều được hiển thị trên hệ thống điện tử, đảm bảo công khai và giám sát dễ dàng.

Tính đến đầu tháng 7/2025, toàn tỉnh có 2.023 TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết các cấp, trong đó 1.874 thủ tục đủ điều kiện cung cấp dưới hình thức dịch vụ công trực tuyến, với 80,31% là dịch vụ công toàn trình. Kết quả này thể hiện quyết tâm cao của tỉnh trong việc hiện đại hóa nền hành chính công và lấy người dân làm trung tâm.

Quảng Ninh cũng chủ động xây dựng hạ tầng số vững chắc, đảm bảo vận hành an toàn hệ thống thông tin trọng yếu phục vụ công tác chỉ đạo, điều hành và chuyên môn nghiệp vụ của các cơ quan, đơn vị từ tỉnh đến cơ sở. Hệ thống hội nghị truyền hình trực tuyến được phát triển mạnh, hỗ trợ tổ chức họp, hội nghị nhanh chóng, tiết kiệm và hiệu quả.

Bên cạnh đó, tỉnh chú trọng xây dựng, kết nối, liên thông các cơ sở dữ liệu dùng chung giữa các ngành, lĩnh vực để chuẩn bị cho việc số hóa toàn diện đời sống kinh tế – xã hội thời gian tới. Tỉnh cũng đưa các nền tảng số, công nghệ số, kỹ năng số đến từng hộ gia đình, người dân, coi đây là xu hướng tích cực, lan tỏa văn hóa số trong toàn xã hội.

Tỉnh đã phát động phong trào ‘Bình dân học vụ số’ toàn tỉnh, nhằm nâng cao nhận thức, kỹ năng số cho cán bộ, công chức, viên chức và người dân; đẩy mạnh ứng dụng trí tuệ nhân tạo trong chỉ đạo, điều hành. Đặc biệt, tỉnh đã phát huy hiệu quả các tổ công nghệ số cộng đồng tại các địa phương, giúp tuyên truyền, hướng dẫn người dân thực hiện dịch vụ công trực tuyến, sử dụng ứng dụng số và tiếp cận thông tin chính thống.

Lâm Đồng là tỉnh tiên phong trên cả nước thực hiện chương trình chuyển đổi số toàn diện với Tập đoàn Viettel ngay sau khi hoàn thành sáp nhập. Sự kiện này thể hiện quyết tâm mạnh mẽ của chính quyền tỉnh trong việc ổn định tổ chức và đẩy nhanh tiến trình phát triển.

Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng, ông Hồ Văn Mười, cho biết rằng mặc dù tỉnh đã triển khai nhiều hạng mục trong chương trình chuyển đổi số, vẫn còn nhiều việc cần tiếp tục thực hiện hoặc đẩy mạnh hơn nữa. Đặc biệt, việc đồng bộ dữ liệu và nền tảng từ các tỉnh đã sáp nhập đang là một thách thức lớn. Tại buổi làm việc với Tập đoàn Viettel, UBND tỉnh Lâm Đồng đã đề xuất hỗ trợ đẩy mạnh chuyển đổi số toàn diện trong các lĩnh vực chính quyền số, kinh tế số và xã hội số.

Tỉnh Lâm Đồng mong muốn xây dựng hạ tầng số đồng bộ, cơ sở dữ liệu dùng chung và nền tảng tích hợp để nâng cao hiệu quả quản trị và phục vụ người dân, doanh nghiệp thông qua ứng dụng công nghệ. Một số đề xuất cụ thể mà tỉnh gửi đến Viettel bao gồm hỗ trợ phát triển mạnh hạ tầng số và kết nối 4G/5G trên toàn tỉnh, triển khai Hệ thống một cửa điện tử, ứng dụng chữ ký số, kết nối và làm sạch dữ liệu từ các tỉnh cũ, cũng như triển khai hệ thống báo cáo phân tích dữ liệu và cảnh báo sớm phục vụ công tác điều hành của UBND tỉnh.

Bên cạnh đó, tỉnh Lâm Đồng cũng bày tỏ mong muốn Tập đoàn Viettel xem xét lựa chọn Lâm Đồng làm địa điểm triển khai các dự án nhà máy công nghệ cao như nhà máy bán dẫn, trung tâm dữ liệu. Chủ tịch – Tổng Giám đốc Tập đoàn Viettel, ông Tào Đức Thắng, đã có buổi trao đổi trực tiếp với Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Lâm Đồng và Chủ tịch UBND tỉnh Hồ Văn Mười để lắng nghe các đề xuất của tỉnh.

Ông Thắng chia sẻ, dựa trên kinh nghiệm triển khai chuyển đổi số của Viettel, có 6 mục tiêu trọng yếu cần phối hợp thực hiện sớm. Đó là hoàn thiện thể chế tại các sở, ban, ngành để chuyển sang môi trường số; thu thập, liên thông và số hóa dữ liệu; xây dựng và nâng cấp hạ tầng kết nối, bổ sung phần cứng và phần mềm; xây dựng các bài toán ứng dụng trên nền tảng số; bảo đảm an ninh, an toàn thông tin; và bảo đảm nguồn lực cho toàn bộ quá trình triển khai.

Tỉnh Lâm Đồng được thành lập trên cơ sở sáp nhập ba tỉnh cũ gồm Lâm Đồng, Đắk Nông và Bình Thuận. Sau sáp nhập, tỉnh có tổng diện tích lên đến 24.233 km², lớn nhất cả nước, với dân số khoảng 3,87 triệu người và 124 đơn vị hành chính cấp xã. Năm 2024, GRDP của tỉnh đạt 319.887 tỷ đồng, tăng trưởng 4,02% so với năm trước, xếp hạng 8/34 toàn quốc.

Sáp nhập tỉnh mang lại cho Lâm Đồng một tầm vóc phát triển mới, với nền kinh tế đa dạng và không gian rộng mở để triển khai chuyển đổi số, đặc biệt trong các lĩnh vực kinh tế trọng điểm như nông nghiệp và du lịch. Tuy nhiên, địa phương cũng đối mặt với nhiều thách thức như quy mô địa bàn rộng, địa hình chia cắt, sự đa dạng về dân tộc… Đây là những yếu tố đặt ra yêu cầu cấp thiết trong việc phổ cập công nghệ và triển khai các giải pháp chuyển đổi số mang tính đặc thù, phù hợp với thực tiễn của tỉnh Lâm Đồng.