Ngày 31/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump đã ký một sắc lệnh điều chỉnh thuế đối ứng với hàng chục đối tác thương mại của Mỹ. Quyết định này dự kiến sẽ có hiệu lực từ ngày 7/8 và áp dụng mức thuế dao động từ 10-41% đối với các mặt hàng nhập khẩu từ các quốc gia này.

Theo thông tin từ Nhà Trắng, mức thuế cao nhất lên đến 41% sẽ được áp dụng đối với Syria, trong khi Lào và Myanmar sẽ phải chịu mức thuế 40% khi xuất khẩu hàng hóa sang Mỹ. Ngược lại, Anh và Brazil sẽ thuộc nhóm các quốc gia có mức thuế thấp nhất, chỉ 10%.

Cũng theo sắc lệnh này, mức thuế đối với Canada sẽ được nâng từ 25% lên 35%. Các nước có thâm hụt thương mại với Mỹ sẽ chịu mức thuế chung là 10%. Hàng hóa trung chuyển để né tránh thuế nhập khẩu sẽ bị áp thuế 40%.

Sắc lệnh có hiệu lực từ ngày 7/8 này dự kiến sẽ ảnh hưởng đến các hoạt động thương mại giữa Mỹ và các đối tác của mình. Các nước không được liệt kê trong phụ lục của sắc lệnh và chưa có thỏa thuận thương mại với Mỹ sẽ chịu mức thuế chung là 10%.

Một số đối tác thương mại được đề cập trong phụ lục này sắp đạt thỏa thuận với Mỹ, và vì thế, các nền kinh tế đó sẽ tiếp tục chịu thuế như công bố đến khi thỏa thuận hoàn tất và ông Trump ban hành sắc lệnh tiếp theo.

Mức thuế mới công bố hầu hết bằng hoặc thấp hơn mức cũ. Một quan chức Mỹ giải thích rằng các nước có thâm hụt thương mại với Mỹ sẽ chịu thuế 10%. Các nước có thặng dư nhỏ với Mỹ bị áp thuế 15%.

Mỹ đã công bố hơn 10 thỏa thuận với các đối tác. Việc điều chỉnh thuế đối ứng này nhằm làm cân bằng hoạt động thương mại của Mỹ với các nền kinh tế khác, đồng thời đưa việc làm và sản xuất về trong nước.

Thông tin chi tiết về sắc lệnh của Tổng thống Donald Trump có thể được tìm thấy trên trang web của Nhà Trắng.

Ngày 10/7, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố rằng các quốc gia không đạt được thỏa thuận thương mại song phương với Washington sẽ phải đối mặt với mức thuế từ 15% đến 20% đối với hàng hóa xuất khẩu sang Mỹ. Ông Trump cho biết mức thuế này sẽ áp dụng cho phần lớn các đối tác thương mại không đạt được thỏa thuận trước thời hạn 1/8.

“Tôi nghĩ mức thuế sẽ rơi vào khoảng 15% đến 20%, có lẽ là một trong hai con số đó”, ông Trump nói với các phóng viên. Mức thuế mà ông Trump đề cập cao hơn nhiều so với mức 10% mà ông công bố hồi tháng 4. Tuần trước, ông tuyên bố rằng Mỹ sẽ áp thuế đơn giản và trực tiếp từ 15% đến 50% đối với các quốc gia không có quan hệ tốt với Mỹ.

Chính quyền ông Trump sẽ sớm thông báo cho khoảng 200 quốc gia về mức thuế mới, mà ông gọi là “thuế thế giới”. Ông Trump đã công bố mức thuế lên tới 50% đối với một số quốc gia, bao gồm cả Brazil, nếu những nước đó không đạt được thỏa thuận thương mại với Mỹ. Các tuyên bố gần đây của ông Trump đã khiến nhiều quốc gia gấp rút bước vào các cuộc đàm phán nhằm tìm kiếm mức thuế thấp hơn.

Ấn Độ, Pakistan, Canada và Thái Lan là một số quốc gia đang đàm phán với Mỹ. Chỉ một ngày trước, ông Trump đã đạt được một thỏa thuận thương mại quy mô lớn với Liên minh châu Âu (EU), bao gồm mức thuế 15% đối với phần lớn hàng hóa EU, 600 tỷ USD đầu tư từ các công ty châu Âu vào Mỹ, và 750 tỷ USD mua năng lượng từ Mỹ trong 3 năm tới.

Thỏa thuận với EU diễn ra sau khi Mỹ đạt được thỏa thuận 550 tỷ USD với Nhật Bản hồi tuần trước, cùng các thỏa thuận nhỏ hơn với Anh, Indonesia. Một số cuộc đàm phán khác vẫn đang tiếp diễn, bao gồm với Ấn Độ. Ông Trump nhiều lần bày tỏ quan điểm theo đuổi một hệ thống thuế quan rõ ràng, thay vì các đàm phán phức tạp với từng quốc gia.

“Chúng tôi sẽ đặt ra một mức thuế cho phần còn lại của thế giới. Và đó là số tiền họ sẽ phải trả nếu muốn làm ăn với Mỹ”, ông nhấn mạnh. Thủ tướng Canada Mark Carney cho biết đàm phán thương mại với Mỹ đang bước vào giai đoạn căng thẳng. Ông thừa nhận rằng Canada vẫn đang hy vọng đạt được một mức thuế thấp hơn con số 35% mà ông Trump đã công bố đối với một số mặt hàng nhập khẩu từ Canada.

Reuters và Bloomberg đã có những phân tích sâu về các vấn đề liên quan đến thuế quan và thương mại quốc tế.

Financial Times dẫn các nguồn tin cho biết Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đưa ra một yêu cầu cứng rắn hơn trong đàm phán thương mại với Liên minh châu Âu (EU). Ông Trump yêu cầu cấp dưới áp thuế quan ít nhất 15-20% lên hàng hóa nhập khẩu từ EU. Yêu cầu này được đưa ra sau nhiều tuần đàm phán về một thỏa thuận khung giữa hai bên.

Ngoài ra, ông Trump cũng muốn giữ nguyên mức thuế ngành 25% đối với ô tô nhập khẩu từ EU. Nếu được áp dụng, thuế quan của Mỹ sẽ được áp lên 380 tỷ EUR hàng hóa hàng năm từ EU, trong tổng số 532 tỷ EUR xuất sang Mỹ. Mỹ hiện là thị trường đơn lẻ lớn nhất của khối này, chiếm đến 1/5 xuất khẩu của khu vực.

Đàm phán thương mại giữa hai bên dường như đã đình trệ khi hạn chót 1/8 do chính quyền Trump đề ra sắp kết thúc. EU vẫn hy vọng sẽ đạt được một thỏa thuận tương tự như Anh đã có với Mỹ, trong đó quy định mức thuế quan tối thiểu 10% và miễn thuế đối với một số ngành hàng.

Tuy nhiên, ông Maroš Šefčovič, Cao ủy thương mại của EU, đã đưa ra đánh giá bi quan với đại sứ của 27 nước thành viên về tiến trình đàm phán. Một quan chức Mỹ cho biết, chính quyền Trump muốn mức thuế đối ứng cao hơn 10% trong trường hợp hai nền kinh tế lớn đạt được một thỏa thuận.

Nếu ông Trump nhất quyết muốn áp thuế đối ứng từ 15-20%, mức thuế đó sẽ vẫn cao như khi hai bên bắt đầu đàm phán vào đầu tháng 4 và có thể buộc Brussels phải trả đũa. Một quan chức khác cho biết “tâm trạng (của khối) đã thay đổi rõ rệt” theo hướng ủng hộ trả đũa.

Tổng thống Mỹ thường xuyên bày tỏ không hài lòng với mức thâm hụt thương mại hàng hóa 198 tỷ EUR (tương đương 231 tỷ USD) với EU. Các quan chức EU lập luận rằng thương mại giữa 2 bên cân bằng hơn nhiều nếu tính đến cả các dịch vụ và thương mại.

Ủy ban châu Âu (EC), cơ quan thực thi chính sách thương mại của EU, đã đề xuất gói trả đũa trị giá 72 tỷ EUR lên hàng hóa Mỹ, bao gồm máy bay Boeing và rượu whisky nếu đàm phán đổ vỡ. EU dự kiến hoãn gói trả đũa trị giá 21 tỷ EUR lên hàng nhập khẩu từ Mỹ cho đến đầu tháng sau.

Cuối tuần trước, Chủ tịch EC Ursula von der Leyen kêu gọi hai bên đưa ra giải pháp cho tranh chấp thương mại thông qua đàm phán. “Cần thiết phải tìm ra một giải pháp cho tranh chấp thương mại này thông qua đàm phán, tránh các biện pháp bảo hộ thương mại có thể gây tổn hại cho cả hai bên” – bà Leyen nhấn mạnh.