Thực trạng an toàn thực phẩm tại Đồng Nai và các giải pháp giảm thiểu nguy cơ

Thời gian gần đây, vấn đề an toàn thực phẩm (ATTP) đang trở thành một vấn đề nóng tại Việt Nam. Với vị thế là trung tâm sản xuất nông nghiệp và chăn nuôi hàng đầu cả nước, tỉnh Đồng Nai đang đối mặt với nhiều thách thức trong kiểm soát ATTP.

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, báo chí đã có một cuộc trò chuyện với PGS.TS Kha Chấn Tuyền, Trưởng khoa Công nghệ hóa học và Thực phẩm, Trường Đại học Nông Lâm Thành phố Hồ Chí Minh. Ông Kha Chấn Tuyền chia sẻ, trong những năm gần đây, công tác đảm bảo ATTP tại Việt Nam đã có nhiều chuyển biến tích cực. Nhận thức của người tiêu dùng và doanh nghiệp đang được nâng cao rõ rệt.

Tuy nhiên, vẫn còn nhiều thách thức đáng lo ngại, đặc biệt là tại các chợ truyền thống và cơ sở chế biến nhỏ lẻ. Tại Đồng Nai, với đặc điểm là trung tâm chăn nuôi, trồng trọt và chế biến thực phẩm lớn của cả nước, đang đối mặt với nhiều nguy cơ mất ATTP đáng lo ngại.

Những nguy cơ nổi bật có thể chia thành 5 nhóm chính, bao gồm: nguy cơ từ giết mổ và chế biến nhỏ lẻ, tồn dư hóa chất, thuốc bảo vệ thực vật và kháng sinh, hệ thống chuỗi lạnh và vận chuyển chưa đáp ứng yêu cầu bảo quản thực phẩm an toàn, thực phẩm chế biến sẵn từ các cơ sở nhỏ lẻ tiềm ẩn nguy cơ cao, và thiếu liên kết chuỗi và hệ thống truy xuất nguồn gốc.

Về tác động lâu dài đến sức khỏe cộng đồng, PGS.TS Kha Chấn Tuyền cho rằng nếu tình trạng mất ATTP không được kiểm soát hiệu quả, hệ lụy đối với sức khỏe cộng đồng sẽ rất nghiêm trọng và kéo dài.

Ông đề xuất cần xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn, từ đó hình thành văn hóa tiêu dùng thực phẩm an toàn, vì sức khỏe cộng đồng và sự phát triển dài hạn của địa phương. PGS.TS Kha Chấn Tuyền cũng đánh giá cao tiềm năng hợp tác giữa “3 nhà”: khoa học – doanh nghiệp – địa phương trong việc xây dựng chuỗi thực phẩm an toàn từ nông trại đến bàn ăn.

Ông cho rằng Đồng Nai có đủ nền tảng để trở thành hình mẫu quốc gia về chuỗi thực phẩm an toàn và đề xuất địa phương cần triển khai giải pháp đồng bộ, lấy hợp tác, chuyển giao công nghệ, đào tạo nhân lực làm trụ cột. qua đó giúp nâng cao hiệu quả kiểm soát ATTP và mang lại nhiều lợi ích cho người tiêu dùng và doanh nghiệp tại địa phương.

🔥 [ Món quà 8/3 cực xinh ] Comb0 500g Kẹo hạc giấy/ kẹo cứng trái cây/ kẹo cứng tình yêu món kẹo ăn vặt quà tặng siêu xinh đang giảm giá!

Chỉ còn 22.000 VND (giảm 23% so với giá gốc 28.600 VND)

Lữ đoàn 957 thuộc Vùng 4 đã đạt được những kết quả tích cực trong công tác tăng gia sản xuất (TGSX) trên diện tích đất khô cằn và khí hậu khắc nghiệt tại bán đảo Cam Ranh. Đơn vị đã chủ động đẩy mạnh TGSX nhằm cung cấp nguồn thực phẩm sạch, an toàn và nâng cao chất lượng bữa ăn cho bộ đội.

Trung tá Hoàng Đình Trọng, Phó Chủ nhiệm Hậu cần-Kỹ thuật Lữ đoàn 957 cho biết, mặc dù điều kiện đất đai và khí hậu khó khăn, nhưng các đơn vị trong Lữ đoàn đã chung tay nỗ lực để triển khai hiệu quả công tác TGSX. Một trong những điểm nổi bật trong công tác TGSX của Lữ đoàn 957 là việc xây dựng các vườn rau xanh mướt với đa dạng các loại rau như muống, mồng tơi, dền, bầu, bí, cà bát, cà tím… giúp cung cấp nguồn rau dồi dào cho bếp ăn đơn vị. Thậm chí trong điều kiện nắng nóng cao điểm, các đơn vị vẫn có nhiều biện pháp để che chắn và chăm sóc, giúp các giống rau phát triển tốt.

Tại Tiểu đoàn 871, Lữ đoàn 957, nhờ áp dụng các giải pháp mới như sử dụng máy bơm tự động để tưới tiêu và nạo vét ao hồ để tăng diện tích nuôi cá, đơn vị đã nâng cao hiệu quả TGSX. Phát huy nội lực, Tiểu đoàn đã tổ chức nạo vét, mở rộng hơn 1.000m2 diện tích ao nuôi cá; đầu tư mới hệ thống máy bơm phục vụ tưới tiêu. Không chỉ tập trung vào trồng trọt, Lữ đoàn 957 còn chú trọng vào chăn nuôi. Đơn vị đã tận dụng hơn 17.000m2 diện tích ao hồ có sẵn và đào mới thêm để nuôi thả các giống cá phù hợp khí hậu với quy mô hợp lý, trong đó nhiều loại cho năng suất cao như: trê, rô phi, tra, chép… Năm 2024, tổng sản lượng thu hoạch cá đạt trên 23 tấn.

Bên cạnh đó, đơn vị tiếp tục phát triển ổn định đàn gia súc, gia cầm với hơn 1.130 con gà, vịt; trên 100 con bò; 130 con lợn thịt; 45 con dê. Đại úy Nguyễn Trọng Nhân, Trợ lý quân nhu Lữ đoàn cho biết: Trong chăn nuôi, bên cạnh con giống, chúng tôi chú trọng các biện pháp chăm sóc, phòng dịch cho đàn gia súc, gia cầm để chúng phát triển khỏe mạnh, mang lại năng suất cao.

Qua công tác TGSX, đời sống của cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 957 ngày càng được cải thiện và nâng lên góp phần bảo đảm sức khỏe bộ đội để đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ.

Trong bối cảnh người tiêu dùng ngày càng quan tâm đến thực phẩm an toàn, tiện lợi và có nguồn gốc rõ ràng, ngành thực phẩm đang trải qua một cuộc cách mạng lớn. Các doanh nghiệp đang đầu tư mạnh mẽ vào nhà máy, quy trình và tiêu chuẩn chất lượng để tạo ra lợi thế cạnh tranh. Daesang Đức Việt, một thương hiệu có 25 năm kinh nghiệm trong ngành thực phẩm chế biến, đã và đang thực hiện điều này thông qua việc sở hữu hai nhà máy sản xuất hiện đại tại tỉnh Hưng Yên. Những nhà máy này không chỉ phục vụ nhu cầu ngày càng cao của thị trường trong nước mà còn hướng tới xuất khẩu.

Hai nhà máy của Daesang Đức Việt được chuyên biệt hóa để sản xuất các dòng sản phẩm khác nhau. Nhà máy số 1 tập trung vào sản xuất xúc xích tươi, sản phẩm chủ lực đã góp phần tạo nên tên tuổi của thương hiệu Đức Việt. Quy trình sản xuất tại đây được thực hiện khép kín, từ xay thịt, trộn gia vị, nhồi ruột đến hấp và công nghệ xông khói từ gỗ sồi, đều dưới sự giám sát chặt chẽ của đội ngũ kỹ thuật và hệ thống kiểm soát chất lượng đạt chuẩn.

Nhà máy số 2 chuyên sản xuất các sản phẩm tiện lợi như xúc xích tiệt trùng, đồ viên, bánh bao, chả giò – những sản phẩm đang có nhu cầu tiêu thụ ngày càng cao do tính tiện dụng và phù hợp với nhịp sống hiện đại. Daesang Đức Việt đã áp dụng chuyên môn hóa quy trình, tối ưu hóa năng suất và đảm bảo từng dòng sản phẩm có điều kiện sản xuất lý tưởng nhất. Cả hai nhà máy đều đạt các chứng nhận quốc tế về quản lý an toàn thực phẩm như HACCP, ISO22000:2018, FSSC22000.

Tự động hóa và quy trình khép kín là những yếu tố quan trọng trong sản xuất tại Daesang Đức Việt. Việc này không chỉ giúp kiểm soát chặt chẽ từ nguyên liệu đến thành phẩm mà còn hạn chế tối đa nguy cơ nhiễm chéo. Mỗi mẻ sản phẩm đều phải trải qua các bước kiểm nghiệm định về trọng lượng, chất lượng cảm quan, vi sinh… trước khi được đưa ra thị trường.

Bên cạnh việc đảm bảo tiêu chuẩn chất lượng, Daesang Đức Việt không ngừng cải tiến công thức và mở rộng danh mục sản phẩm để phục vụ khẩu vị đa dạng của người tiêu dùng. Các sản phẩm của doanh nghiệp đã có mặt tại hầu hết các hệ thống siêu thị, cửa hàng tiện lợi, chợ truyền thống, cửa hàng tạp hóa, và được phân phối vào các khách sạn, nhà hàng, hệ thống suất ăn công nghiệp và trường học.

Là thành viên của tập đoàn Daesang Hàn Quốc, Daesang Đức Việt không chỉ đáp ứng thị trường nội địa mà còn từng bước hướng tới xuất khẩu. Hiện tại, sản phẩm kimchi Jongga của thương hiệu này đang được xuất khẩu sang các quốc gia trong khu vực như Thái Lan, Đài Loan, từng bước khẳng định vị thế của doanh nghiệp trong chuỗi giá trị toàn cầu.

Hàng giả và hàng độc hại đang ngày càng len lỏi vào cuộc sống hàng ngày của người dân thông qua các loại thực phẩm, dược phẩm và hàng tiêu dùng. Mới đây, Công an TP.HCM đã thu giữ hàng hóa trị giá 40 tỷ đồng trong đợt cao điểm chống hàng giả, hàng lậu và gian lận thương mại. Trong số các vụ điển hình, cơ quan chức năng đã thu giữ hơn 30.000 đơn vị mỹ phẩm giả mạo các nhãn hiệu nổi tiếng được bảo hộ tại Việt Nam như Johnson’s baby, Clear, Sensodyne, Nivea, Romano… Ngoài ra, một đường dây sản xuất 220.000 chai nhớt giả thương hiệu Castrol, Yamaha, Honda cũng bị phát hiện. Đáng chú ý, một băng nhóm sản xuất dầu gió con ó giả nhãn hiệu ‘Eagle Brand Medicated Oil’ của Singapore với số lượng gần 70.000 chai cũng bị triệt phá.

Theo thống kê, năm 2024, có 47.000 vụ hàng giả, gian lận được xử lý, với xu hướng tăng trên sàn thương mại điện tử và mạng xã hội. Điều này cho thấy tình trạng hàng giả, hàng độc hại đang trở nên phổ biến và nguy hiểm. Vậy tại sao những sản phẩm độc hại này vẫn được sản xuất và tiêu thụ? Câu trả lời nằm ở chính người tiêu dùng, những người vô tình biến mình thành ‘con tin’ của việc chạy theo giá rẻ mà quên mất kiểm chứng chất lượng thực tế.

Một khảo sát về hành vi mua sắm bốc đồng trên 400 người dân ở TP.HCM cho thấy, có đến 36% người được hỏi thừa nhận họ thường xuyên mua hàng mà không kiểm tra kỹ chất lượng, nguồn gốc sản phẩm. Lý do chủ yếu là tâm lý ‘sợ lỡ deal’, sợ bỏ lỡ cơ hội mua hàng giảm giá. Con số 68% tin tưởng tuyệt đối vào người nổi tiếng quảng cáo càng cho thấy sức mạnh của marketing trong việc chi phối quyết định mua sắm. Đặc biệt, 82% người tiêu dùng chọn sản phẩm dựa trên yếu tố giá cả, thay vì chất lượng.

Chuyện khởi nghiệp với dòng chả lụa thuần khiết, không hàn the, gói bằng lá chuối tự nhiên, buộc bằng lạt tre, nhưng thất thế trước nhóm hàng giá rẻ chỉ 80.000-100.000 đồng/kg, cho thấy một bộ phận người tiêu dùng coi trọng giá rẻ hơn sức khỏe. Điều này cho thấy người tiêu dùng cần phải thay đổi thói quen mua sắm và ưu tiên chất lượng hơn giá cả.

Để tạo ra ‘phép màu’ trong lĩnh vực an toàn thực phẩm, cần triển khai chiến lược toàn diện trên ba vấn đề chính. Mỗi người tiêu dùng cần được trang bị kỹ năng cơ bản như đọc nhãn mác, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ, không tin mù quáng vào quảng cáo… Về mặt pháp lý, cần xử phạt nghiêm khắc các doanh nghiệp vi phạm môi trường, xử lý hình sự nghiêm minh các hành vi sản xuất thực phẩm độc hại, công khai rộng rãi danh tính người vi phạm trên mọi phương tiện thông tin đại chúng.

Cuộc chiến với hàng giả, độc hại rõ ràng không đơn thuần là vấn đề y tế công cộng, mà còn là cuộc chiến về đạo đức kinh doanh và niềm tin xã hội. Chỉ khi nào người tiêu dùng thực sự đặt sức khỏe và chất lượng cuộc sống lên trên yếu tố giá cả, khi đó Việt Nam mới có thể tạo ra ‘phép màu’ về tiêu dùng, góp phần vào cuộc chiến chống hàng giả.

Người tiêu dùng cần phải tỉnh táo và sáng suốt khi mua sắm, không nên ham rẻ mà bỏ qua chất lượng sản phẩm. Cần tìm hiểu kỹ về sản phẩm, đọc nhãn mác, kiểm tra nguồn gốc xuất xứ trước khi mua. Đồng thời, cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử phạt nghiêm các hành vi sản xuất, kinh doanh hàng giả, hàng độc hại.

Để đảm bảo an toàn cho sức khỏe, người tiêu dùng có thể tham khảo các nguồn thông tin đáng tin cậy, như website của Vincheq hoặc các trang thông tin chính thức của các cơ quan chức năng. Khi phát hiện hàng giả, hàng độc hại, người tiêu dùng cần báo cáo ngay cho cơ quan chức năng để được xử lý kịp thời.

Xu hướng “xé túi mù” thực phẩm đang lan rộng trong giới trẻ, nhưng ẩn sâu bên trong là những rủi ro tiềm ẩn về an toàn thực phẩm. Khác với hình thức mua hàng truyền thống, người tiêu dùng không có cơ hội kiểm tra sản phẩm bên trong túi trước khi người bán “xé” túi. Điều này vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm, khiến người tiêu dùng không có thông tin về thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản và cơ sở sản xuất.

Theo các chuyên gia, trò chơi “xé túi mù” đang tận dụng rất tốt yếu tố tâm lý và hành vi của người trẻ, tạo cảm giác hồi hộp và kích thích thần kinh khi chờ đợi những điều bất ngờ. Tuy nhiên, đây cũng là cách để người bán hàng tận dụng livestream để tạo hiệu ứng đám đông, kết hợp kỹ thuật thao túng tâm lý để khiến người xem dễ mất khả năng cân nhắc lý trí, dẫn tới mua hàng trong trạng thái hưng phấn nhất thời.

Về góc độ an toàn thực phẩm, bán thực phẩm qua trò chơi “xé túi mù” đã và đang vi phạm nghiêm trọng nguyên tắc kiểm soát đầu vào của thực phẩm. Người tiêu dùng không được cung cấp thông tin tối thiểu về sản phẩm như thành phần, hạn sử dụng, điều kiện bảo quản, đơn vị sản xuất – những yếu tố bắt buộc để đánh giá mức độ an toàn. Những mặt hàng này có thể là hàng lậu, hàng xách tay trôi nổi không được phép lưu hành hợp pháp, tiềm ẩn nguy cơ gây hại đến sức khỏe.

Tổ chức Y tế và các chuyên gia cảnh báo, việc tiêu dùng những sản phẩm ngẫu nhiên không được phép như vậy là nguy hiểm với sức khỏe cộng đồng, đặc biệt là với trẻ em và những người có hệ tiêu hóa yếu. Người dùng có thể bị ngộ độc cấp tính do vi khuẩn, nấm mốc hay độc tố sinh học từ thực phẩm đã biến chất. Về dài hạn, có thể tích lũy độc tố như kim loại nặng, những phụ gia không kiểm soát, gây tổn thương lên gan, thận và hệ miễn dịch của chúng ta, ảnh hưởng đến sinh sản hoặc tăng nguy cơ ung thư nếu sử dụng thường xuyên những sản phẩm có chứa chất cấm.

Trước những rủi ro tiềm ẩn này, người tiêu dùng cần nâng cao cảnh giác và không nên tham gia vào trò chơi “xé túi mù” nếu không muốn gặp phải những rủi ro về sức khỏe. Đồng thời, cơ quan chức năng cần có những biện pháp kiểm soát và quản lý chặt chẽ hơn đối với hình thức kinh doanh này để đảm bảo an toàn cho người tiêu dùng.

Một số chuyên gia cũng khuyến nghị, người tiêu dùng nên tìm hiểu kỹ thông tin về sản phẩm trước khi mua, đọc kỹ nhãn sản phẩm và chỉ mua hàng từ những nguồn tin cậy. Ngoài ra, cần có những chiến dịch tuyên truyền về nguy cơ của trò chơi “xé túi mù” để nâng cao nhận thức của người tiêu dùng.

Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các chuyên gia y tế cũng kêu gọi người tiêu dùng cần cẩn thận khi tiêu dùng thực phẩm, đặc biệt là những sản phẩm không rõ nguồn gốc xuất xứ.

Tổng Công ty May10 – CTCP, một trong những thương hiệu thời trang hàng đầu tại Việt Nam, vừa lên tiếng về tình trạng bị lợi dụng và giả mạo thương hiệu. Theo Phó Tổng Giám đốc Hoàng Thế Nhu, từ đầu năm 2022 đến nay, doanh nghiệp đã phát hiện nhiều trường hợp các tổ chức, cá nhân lập công ty, cửa hàng có tên gần giống như ‘May Mười’, ‘May10 Hà Nội’, gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng.

Những đối tượng này chào hàng các đơn đồng phục, may mặc giá rẻ, hàng xả kho, hàng xuất dư… kém chất lượng, khiến người tiêu dùng lầm tưởng là đang làm việc với thương hiệu thời trang May10. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến uy tín của doanh nghiệp mà còn gây thiệt hại cho người tiêu dùng.

PGS, TS Nguyễn Thị Chính, Phó Chủ tịch Hội Giáo dục chăm sóc sức khỏe cộng đồng Việt Nam, cũng chia sẻ về vấn đề hàng giả, hàng nhái trong lĩnh vực thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, và thuốc. Bà cho rằng, tình trạng này đang là một thách thức lớn, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe người tiêu dùng và uy tín của cả một ngành công nghiệp.

Ông Dương Mạnh Hùng, Phó Chi cục trưởng Chi cục Quản lý thị trường Hà Nội, đã báo cáo về tình hình kiểm tra và xử lý vi phạm trong sáu tháng đầu năm. Chi cục đã kiểm tra, xử lý 2.068 vụ việc về buôn lậu, hàng giả, hàng kém chất lượng; chuyển cơ quan điều tra 37 vụ việc. Tổng số tiền thu nộp ngân sách nhà nước là 53,3 tỷ đồng; trị giá hàng hóa buộc tiêu hủy, áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả là 41,2 tỷ đồng.

Ông Lại Hoàng Dương, Giám đốc Công ty CP Truyền thông Máy tính Thánh Gióng, cho rằng, nguyên nhân lớn nhất khiến hàng giả, hàng nhái vẫn tồn tại và len lỏi trên môi trường số hiện nay xuất phát từ hai yếu tố, đó là nhu cầu thị trường và lỗ hổng nhận thức của người tiêu dùng. Một bộ phận người tiêu dùng vẫn bị hấp dẫn bởi giá rẻ, thiếu thông tin để phân biệt sản phẩm chính hãng.

Để bảo vệ thương hiệu Việt trên thị trường, ông Lại Hoàng Dương chia sẻ về mô hình Truyền thông-Trải nghiệm-Tin tưởng. Cụ thể, đơn vị đẩy mạnh các chiến dịch quảng bá hình ảnh, giá trị hàng Việt; phối hợp tham gia các hội chợ, gian hàng trực tuyến, nơi người tiêu dùng được trực tiếp so sánh, kiểm tra chất lượng hàng Việt. [www.may10.com.vn]

Đại diện Tổng công ty May10-CTCP kiến nghị, để có một thị trường lành mạnh, cạnh tranh bình đẳng, các cơ quan chức năng cần tăng cường công tác quản lý, giám sát các hoạt động kinh doanh trên không gian mạng, đặc biệt là các nền tảng mạng xã hội như Facebook, TikTok và Zalo.

PGS, TS Nguyễn Thị Chính nhìn nhận, khi mua phải hàng giả, người tiêu dùng sẽ mất lòng tin vào các sản phẩm nói chung. Do đó, cần xây dựng và bắt buộc áp dụng hệ thống truy xuất nguồn gốc sản phẩm để người tiêu dùng có thể dễ dàng kiểm tra thông tin về nguồn gốc, quy trình sản xuất của sản phẩm.

Cá là một nguồn thực phẩm giàu dinh dưỡng, đóng vai trò quan trọng trong việc cung cấp protein, vitamin và khoáng chất thiết yếu cho cơ thể. Tuy nhiên, việc tiêu thụ cá không phải lúc nào cũng đảm bảo an toàn cho sức khỏe, đặc biệt là khi lựa chọn và sử dụng các loại cá không phù hợp. Trên thị trường hiện nay, có ít nhất 3 loại cá phổ biến và có giá rẻ tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư nếu tiêu thụ thường xuyên.

Các loại cá lớn như cá ngừ đại dương, cá mập, cá kiếm hay cá thu vua thường chứa lượng thủy ngân cao do tích tụ từ môi trường biển. Thủy ngân là một kim loại nặng độc hại, có thể gây ảnh hưởng xấu đến hệ thần kinh, gan, thận và đặc biệt nguy hiểm với phụ nữ mang thai và trẻ nhỏ. Các nghiên cứu cũng đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc tiêu thụ thực phẩm chứa thủy ngân và nguy cơ mắc ung thư đại trực tràng cũng như các rối loạn chuyển hóa.

Cá biển đông lạnh là một loại thực phẩm phổ biến trên thị trường, nhưng nếu không được bảo quản đúng cách, chúng có thể biến chất và sản sinh độc tố. Quá trình đông lạnh và rã đông không đúng cách có thể làm các acid béo không bão hòa trong cá bị oxy hóa, dẫn đến mùi và vị không mong muốn. Việc tiêu thụ cá biển đông lạnh không đảm bảo an toàn có thể dẫn đến nguy cơ ung thư.

Cá muối và cá khô, mặc dù tiện lợi và có giá thành hợp lý, nhưng lại tiềm ẩn nguy cơ gây ung thư do chứa nhiều chất bảo quản và có thể bị nhiễm nấm mốc. Quá trình chế biến và bảo quản không đúng cách có thể dẫn đến sự hình thành các hợp chất gây ung thư.

Để đảm bảo an toàn sức khỏe, người tiêu dùng cần lưu ý khi lựa chọn và sử dụng cá. Ưu tiên chọn cá tươi có nguồn gốc rõ ràng, tránh mua cá đã rã đông nhiều lần hoặc cá đông lạnh không có bao bì. Hạn chế sử dụng cá muối và cá khô, và chỉ ăn với lượng vừa đủ. Đối với cá biển lớn, nên hạn chế ăn không quá 1-2 lần mỗi tháng. Ưu tiên chọn cá có kích thước nhỏ, giàu omega-3 và ít kim loại nặng.

Khi chế biến cá, nên sử dụng phương pháp hấp, luộc hoặc áp chảo nhẹ để giảm thiểu sự hình thành độc tố. Người tiêu dùng cần phải thông minh và có kiến thức khi lựa chọn và sử dụng cá để đảm bảo an toàn sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) đang đối mặt với một cuộc khủng hoảng niềm tin sau khi 18 cán bộ của cơ quan này bị khởi tố với cáo buộc nhận hối lộ hàng trăm tỉ đồng để cấp khống cho 10.000 giấy tiếp nhận hồ sơ đăng ký công bố sản phẩm cho một số công ty tại Hà Nội và các tỉnh thành. Đây không phải là vụ việc đầu tiên liên quan đến sai phạm về an toàn thực phẩm tại Cục An toàn thực phẩm, khi vào giữa tháng 5, cảnh sát điều tra đã bắt 5 cán bộ của cục này nhận tiền ‘bôi trơn’ của doanh nghiệp trong việc thẩm định, hậu kiểm và cấp phép công bố sản phẩm cho thực phẩm chức năng giả với số lượng lớn.

Hai vụ việc này đã gây xôn xao dư luận và đặt ra câu hỏi về năng lực và đạo đức của các cán bộ tại Cục An toàn thực phẩm. Cơ quan này là đơn vị trực thuộc Bộ Y tế, có nhiệm vụ quản lý nhà nước về vệ sinh, an toàn thực phẩm, cấp phép lưu hành các nhóm sản phẩm như thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm dinh dưỡng y học, thực phẩm dùng cho chế độ ăn đặc biệt; sản phẩm dinh dưỡng dùng cho trẻ đến 36 tháng tuổi…

Điều đáng nói là cả hai vụ sai phạm về an toàn thực phẩm bị điều tra ở Cục An toàn thực phẩm đều có liên quan đến ông Nguyễn Thanh Phong, nguyên cục trưởng cục này. Việc thẩm định hồ sơ, cấp đăng ký công bố sản phẩm buộc phải tuân thủ quy định pháp luật, quy trình và cả vấn đề đạo đức. Nếu không, từ đây sẽ tạo ra kẽ hở, len lỏi vào thị trường là sữa giả, thuốc giả, mỹ phẩm giả… và các bệnh lý ác tính là thật.

Nhìn lại hàng dài danh sách những ‘con sâu’ qua hai lần khởi tố cho thấy có không ít nhân sự ở cơ quan ‘đầu não’ về việc giữ gìn và đảm bảo an toàn thực phẩm cho cả nước là Cục An toàn thực phẩm thật sự có vấn đề. Nếu đúng như cáo buộc thì đó là thay vì đồng lòng thực hiện chức năng nhiệm vụ của đơn vị có trọng trách bảo vệ sức khỏe người dân, lại ‘đồng lòng bắt tay’ có tổ chức, cùng nhau sử dụng quyền năng của mình để kiếm lợi bất chính.

Lãnh đạo Bộ Y tế cho hay đã có phương án bổ nhiệm nhân sự và chỉ đạo để không làm gián đoạn công việc chuyên môn của Cục An toàn thực phẩm sau khi vụ việc bê bối xảy ra. Vấn đề là làm sao lấy lại niềm tin của người tiêu dùng?

Rõ ràng là cần có rất nhiều giải pháp để ‘xốc’ lại. Đó là cần một cơ chế giám sát nghiêm cẩn, không tạo kẽ hở cho cán bộ có thể lợi dụng quyền hạn. Cần ‘xốc’ lại Cục An toàn thực phẩm, việc ‘xốc’ lại không đến từ số lượng nhân sự mới hay kiện toàn bộ máy, mà ở chất lượng cán bộ, cán bộ phải ‘học thuộc bài, làm đúng việc’, phải thực sự trong sáng, đặt đạo đức công vụ lên hàng đầu.

Ngoài ra cần cải thiện, rà soát quy trình cấp chứng nhận an toàn thực phẩm; minh bạch hơn quy trình cấp phép và hậu kiểm. Cần có cơ quan độc lập trong thanh tra giám sát nội bộ và xử lý vi phạm cán bộ; xây dựng một hệ thống pháp luật chuyên ngành về thực phẩm chặt hơn; tăng vai trò giám sát của báo chí và người tiêu dùng.

Khi mọi biện pháp, nhiều trách nhiệm được nhìn nhận lại nghiêm túc trước ‘tảng băng’ tồn tại lâu năm thì khi đó môi trường thực phẩm an toàn và niềm tin của người dân mới được xây dựng lại. 23 cán bộ ở Cục An toàn thực phẩm bị khởi tố, nhiều khâu chuyên môn bị ‘đứt gãy’.

Các doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp phải khó khăn khi thực hiện thông quan hàng hóa sang các thị trường, đặc biệt là châu Âu (EU), do vướng mắc trong việc xin cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cho sản phẩm có nguồn gốc thực vật. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam (VPSA) đã lên tiếng về vấn đề này, cho biết kể từ ngày 1-7, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm đã được chuyển giao sang các cơ quan cấp tỉnh theo quy định của Thông tư số 12/2025 của Bộ Nông nghiệp và Môi trường.

Thông tư mới này không kế thừa đầy đủ các hướng dẫn từ Thông tư 44/2018, dẫn đến sự lúng túng và chậm trễ trong quá trình cấp giấy chứng nhận. Điều này đặc biệt gây khó khăn cho các doanh nghiệp xuất khẩu, khiến hàng hóa không thể thông quan kịp thời, ảnh hưởng đến tiến độ hợp đồng và gây thiệt hại về tài chính. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam đã gửi kiến nghị tới Bộ Nông nghiệp và Môi trường, đề nghị xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời, nhằm hỗ trợ doanh nghiệp giải quyết các vướng mắc.

Không chỉ ngành hàng gia vị, xuất khẩu thanh long sang EU cũng đang gặp phải những vướng mắc tương tự. Ông Huỳnh Cảnh, Chủ tịch Hiệp hội Thanh long Bình Thuận (tỉnh Lâm Đồng), cho biết nhiều lô hàng thanh long xuất khẩu sang EU chưa có đơn vị cấp chứng thư để xuất khẩu. Phía thị trường châu Âu yêu cầu phải thực hiện lại quy trình cấp chứng thư do cơ quan nhà nước cấp.

Sở An toàn thực phẩm TP.HCM đã có văn bản gửi Bộ Nông nghiệp và Môi trường, kiến nghị Bộ sớm ban hành quy định hồ sơ, thủ tục cấp giấy chứng nhận theo yêu cầu của châu Âu. Đại diện Cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cho hay, từ ngày 1-7, phía EU yêu cầu việc cấp chứng thư phải do cơ quan nhà nước cấp. Cục cũng đã có Công văn gửi về phía địa phương đề nghị triển khai việc cấp chứng thư.

Trong bối cảnh các doanh nghiệp xuất khẩu đang gặp khó khăn, việc tìm kiếm giải pháp để hỗ trợ họ là rất cần thiết. Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam hy vọng rằng Bộ Nông nghiệp và Môi trường sẽ xem xét và đưa ra giải pháp kịp thời, giúp các doanh nghiệp vượt qua những vướng mắc và tiếp tục phát triển hoạt động xuất khẩu của mình.

Các doanh nghiệp xuất khẩu cần phải tuân thủ các quy định và yêu cầu của thị trường nhập khẩu, đặc biệt là về an toàn thực phẩm. Tuy nhiên, việc cấp giấy chứng nhận an toàn thực phẩm cần phải được thực hiện một cách minh bạch, công bằng và hiệu quả, nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu và góp phần thúc đẩy hoạt động xuất khẩu của đất nước.

Để tìm hiểu thêm về các thông tin liên quan đến xuất khẩu và an toàn thực phẩm, vui lòng truy cập vào các trang web của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và Hiệp hội Hồ tiêu và Cây gia vị Việt Nam.

Vụ việc liên quan đến 13 tấn chân gà bị phát hiện ngâm hóa chất tại Thanh Hóa đã gây ra sự quan ngại sâu sắc trong dư luận về vấn đề đảm bảo an toàn thực phẩm cũng như đặt ra những câu hỏi nghiêm trọng về đạo đức trong kinh doanh của ngành sản xuất và chế biến thực phẩm hiện nay.

Thông tin ban đầu cho biết, lực lượng chức năng đã phát hiện và tạm giữ 13 tấn chân gà, trong đó có 6,6 tấn chưa được xử lý bằng chất tẩy trắng và 6,9 tấn đã bị ngâm với hóa chất Interox ST50 (H2O2). Ngoài ra, nhiều can hóa chất, bao gồm cả những can đã qua sử dụng, cũng được tìm thấy tại hiện trường.

Điểm đáng chú ý trong vụ việc này không chỉ là việc hàng hóa không rõ nguồn gốc xuất xứ mà còn là việc sử dụng hóa chất công nghiệp để tẩy trắng và bảo quản thực phẩm. Các chuyên gia về công nghệ thực phẩm đã lên tiếng cảnh báo rằng việc sử dụng những hóa chất không được kiểm định và không có ngưỡng an toàn có thể gây ra những tổn thương nghiêm trọng cho gan, thận, hệ miễn dịch, cũng như rối loạn nội tiết và nguy cơ ung thư.

Thực phẩm không chỉ đơn thuần là một loại hàng hóa mà còn là thứ trực tiếp đi vào cơ thể con người, ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người tiêu dùng. Mặc dù kinh doanh thực phẩm là một ngành mang lại lợi nhuận cao, nhưng điều đó không nên dẫn đến việc các doanh nghiệp và cá nhân sẵn sàng hy sinh đạo đức kinh doanh và bỏ qua vấn đề an toàn thực phẩm vì lợi nhuận.

Vụ việc tại Thanh Hóa là một minh chứng rõ ràng cho tình trạng trên. Chủ cơ sở đã sử dụng hóa chất công nghiệp không rõ nguồn gốc để xử lý thực phẩm và có kế hoạch tiêu thụ trên thị trường. May mắn là vụ việc đã được phát hiện trước khi những sản phẩm này được bày bán rộng rãi, gây ra những hậu quả khôn lường.

Để ngăn chặn những vi phạm tương tự tái diễn, cần có sự phối hợp chặt chẽ và vào cuộc quyết liệt của cả xã hội. Điều này bao gồm việc đẩy mạnh giáo dục về đạo đức kinh doanh, tăng cường thanh tra và kiểm tra đột xuất các cơ sở sản xuất và chế biến thực phẩm, xử lý nghiêm minh các trường hợp vi phạm, cũng như tuyên truyền giáo dục người tiêu dùng về cách lựa chọn thực phẩm an toàn.

Gần đây, Nhà nước đã tiến hành sửa đổi Bộ luật Hình sự 2015 nhằm nâng mức hình phạt tù và hình phạt tiền đối với các tội danh liên quan đến an toàn thực phẩm, bao gồm cả Tội vi phạm quy định về an toàn thực phẩm (Điều 317). Những điều chỉnh này được đánh giá là quan trọng trong việc đáp ứng yêu cầu đấu tranh phòng, chống tội phạm trong bối cảnh mới.

Trong tương lai, để bảo vệ sức khỏe của cộng đồng và đưa ra hình phạt thích đáng cho những hành vi vi phạm pháp luật về an toàn thực phẩm, cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt hơn. Điều này không chỉ góp phần nâng cao ý thức của các doanh nghiệp và cá nhân trong việc kinh doanh thực phẩm mà còn giúp xây dựng một môi trường tiêu dùng an toàn và lành mạnh cho xã hội.