Trung Quốc đã đạt được một phát hiện quan trọng về địa chất tại mỏ đất hiếm lớn nhất thế giới, nằm tại khu vực Bạch Vân Ngao Bác, Nội Mông Cổ. Mỏ đất hiếm này chiếm đến 90% trữ lượng đất hiếm của Trung Quốc và gần 40% trữ lượng toàn cầu. Đất hiếm được xem là một tài nguyên chiến lược quan trọng trong sản xuất các sản phẩm công nghệ cao như pin xe điện, tuabin gió, chip bán dẫn và hệ thống vũ khí tối tân.
Việc khám phá ra mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác bắt đầu từ năm 1927, khi một giảng viên trẻ tuổi của Đại học Bắc Kinh, Đinh Đạo Hành, phát hiện ra một dãy núi đá màu đen ánh kim trên thảo nguyên rộng lớn. Giáo sư Hà Tác Lâm, chuyên gia thạch học của Đại học Bắc Kinh, đã xác định rằng các mẫu đá tại đây chứa hàm lượng đất hiếm cực cao. Kể từ đó, Trung Quốc đã đầu tư mạnh mẽ vào hệ sinh thái khai thác, tinh luyện và ứng dụng đất hiếm.
Mới đây, một nghiên cứu công bố trên tạp chí Science Advances đã phát hiện ra rằng phần lớn tài nguyên đất hiếm ở Bạch Vân Ngao Bác không hình thành cách đây 1,3 tỷ năm như giả định trước đây, mà thực tế đến từ một đợt hoạt động magma cách đây chỉ 430 triệu năm. Phát hiện này mở ra một hướng thăm dò mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu và có thể giúp các quốc gia khác tìm kiếm các mỏ đất hiếm quy mô lớn.
Tuy nhiên, rào cản lớn nhất mà ngành công nghiệp đất hiếm đang đối mặt là công nghệ tách chiết, vốn là bí quyết mà chỉ Trung Quốc làm chủ trên quy mô công nghiệp. Việc Bắc Kinh nắm quyền kiểm soát phần lớn đất hiếm thế giới khiến nhiều nước phát triển phải tái cơ cấu chuỗi cung ứng, tìm nguồn thay thế và đầu tư khai thác trong nước.
Đất hiếm không còn là vấn đề kỹ thuật mà là lợi ích chiến lược sống còn trong bối cảnh xung đột thương mại, cạnh tranh công nghệ và cuộc đua năng lượng xanh đang leo thang. Trung Quốc đã và đang duy trì vị thế dẫn đầu trong ngành công nghiệp đất hiếm, nhưng các quốc gia khác cũng đang nỗ lực để giảm sự phụ thuộc vào nguồn tài nguyên này.
Cuộc đua giành quyền kiểm soát đất hiếm đang trở nên gay gắt hơn bao giờ hết. Các quốc gia đang tìm cách đa dạng hóa nguồn cung cấp và phát triển công nghệ thay thế. Tuy nhiên, việc tìm kiếm và khai thác đất hiếm không phải là một nhiệm vụ dễ dàng, đòi hỏi sự đầu tư lớn về tài chính, công nghệ và con người.
Trong bối cảnh hiện nay, đất hiếm đã trở thành một yếu tố quan trọng trong cạnh tranh chiến lược giữa các quốc gia. Việc quản lý và sử dụng tài nguyên này một cách hiệu quả sẽ đóng vai trò quan trọng trong việc định hình tương lai của ngành công nghiệp công nghệ cao.
Tóm lại, phát hiện về “mật mã” địa chất tại mỏ đất hiếm Bạch Vân Ngao Bác đã mở ra những cơ hội mới cho ngành công nghiệp đất hiếm toàn cầu. Tuy nhiên, thách thức về công nghệ và cạnh tranh chiến lược vẫn còn tồn tại. Các quốc gia sẽ tiếp tục cuộc đua giành quyền kiểm soát tài nguyên quan trọng này.
