Phát triển công nghệ vũ trụ đang trở thành yêu cầu cấp thiết nhằm đảm bảo an ninh, chủ quyền quốc gia, thúc đẩy kinh tế – xã hội và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế. Tuy nhiên, việc thu hút nhân lực và đầu tư cho lĩnh vực này vẫn còn nhiều thách thức. Mới đây, tại một tọa đàm, các chuyên gia đã thảo luận về những giải pháp thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam.
Ông Lý Hoàng Tùng, phó vụ trưởng Vụ Khoa học kỹ thuật và Công nghệ, Bộ Khoa học và Công nghệ, nhấn mạnh rằng phát triển nhân lực và hạ tầng là nội dung trọng tâm trong phát triển khoa học công nghệ vũ trụ. Hiện nay, các trường đại học đang đẩy mạnh đào tạo chuyên gia và các nhà khoa học, đồng thời mở các mã ngành mới để thu hút người trẻ. Tuy nhiên, ông cũng cho biết rằng giới trẻ hiện nay ít tham gia các ngành này, cho thấy cần có những giải pháp phù hợp để khuyến khích và thu hút nhân lực cho lĩnh vực công nghệ vũ trụ.
TS Nguyễn Lương Quang, chuyên gia đến từ Viện Năng lượng nguyên tử và năng lượng thay thế – CEA Paris-Saclay của Pháp, cho rằng cơ chế đầu tư cho khoa học của Việt Nam vẫn còn hạn chế. Ông đề xuất cần có cơ chế để thương mại hóa các sản phẩm công nghệ vũ trụ, nhằm thu hút nhân tài và tạo điều kiện cho người trẻ làm việc trong lĩnh vực này. Điều này không chỉ giúp tăng cường nhân lực cho ngành công nghệ vũ trụ mà còn tạo ra những cơ hội kinh tế mới.
PGS.TS Phạm Anh Tuấn, tổng giám đốc Trung tâm Vũ trụ Việt Nam, cho rằng để thúc đẩy sự phát triển của ngành công nghệ vũ trụ, cần xây dựng chiến lược dài hạn, không chỉ ở mức 10 năm mà phải đến năm 2040, 2050. Ông cũng đề xuất cần có cơ quan hàng không vũ trụ quốc gia để điều hành tập trung và có cơ chế đảm bảo tài chính cho các dự án và nghiên cứu trong lĩnh vực này. Chiến lược dài hạn và cơ chế phù hợp sẽ giúp ngành công nghệ vũ trụ Việt Nam phát triển bền vững và đạt được những thành tựu đáng kể.
Trước dự báo kinh tế vũ trụ toàn cầu sẽ đạt 1.400 tỉ USD vào năm 2030, các chuyên gia cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần xác định vũ trụ không chỉ là công nghệ chiến lược mà còn là một ngành kinh tế tiềm năng. Việc xây dựng một chiến lược quốc gia về kinh tế vũ trụ sẽ mở ra những cơ hội phát triển mới cho Việt Nam, từ việc thu hút đầu tư nước ngoài đến phát triển các ngành công nghiệp hỗ trợ và nâng cao vị thế quốc gia.
Bên cạnh đó, một số doanh nghiệp Mỹ đã bày tỏ mong muốn đầu tư vào các lĩnh vực công nghệ, năng lượng, y tế, hàng không vũ trụ tại TP.HCM. Điều này cho thấy tiềm năng hợp tác giữa Việt Nam và các doanh nghiệp nước ngoài trong lĩnh vực công nghệ vũ trụ. Với sự hợp tác quốc tế và chiến lược phát triển phù hợp, Việt Nam có thể tận dụng được những cơ hội mới để phát triển ngành công nghệ vũ trụ một cách toàn diện và bền vững.
