Các nhà khoa học đang lên tiếng cảnh báo về một hệ quả không mong muốn từ việc cắt giảm ô nhiễm không khí trên toàn cầu, cụ thể là nó có thể đang đẩy nhanh quá trình nóng lên toàn cầu. Mặc dù việc giảm ô nhiễm không khí mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe cộng đồng, nghiên cứu mới đăng trên tạp chí Communications Earth & Environment cho thấy việc này cũng có thể làm tăng tốc độ nóng lên của Trái Đất.
Theo nghiên cứu, việc giảm ô nhiễm không khí tại Đông Á, đặc biệt là Trung Quốc, đã làm mất đi ‘hiệu ứng làm mát’ do bụi bẩn trong không khí gây ra. Những hạt bụi này trước đây có tác dụng như một tấm chắn, phản xạ một phần ánh sáng mặt trời và hạn chế sự hấp thụ nhiệt tại bề mặt Trái Đất. Khi các quốc gia thực hiện các biện pháp mạnh mẽ để giảm khí thải như SO₂, ‘tấm chắn’ này đã biến mất.
Các nhà khoa học khẳng định rằng cải thiện chất lượng không khí là điều không thể tranh cãi vì lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là nếu không có hành động quyết liệt để giảm khí nhà kính như CO₂ và methane, nhân loại sẽ phải đối mặt với những hệ quả nghiêm trọng hơn. Giáo sư Robert Allen, một chuyên gia trong lĩnh vực này, cho biết: ‘Chúng ta đã tháo tấm rèm che nắng, giờ phải chống lại ánh nắng đó bằng cách giảm các nguồn nhiệt – tức là khí nhà kính.’
Một số giải pháp được đề xuất bao gồm trồng cây, thu giữ carbon, và chuyển đổi năng lượng từ nhiên liệu hóa thạch sang nguồn tái tạo. Các giải pháp này được đánh giá là con đường đúng đắn, dù có thể chậm hơn nhưng chắc chắn hơn. Bài học từ Đông Á cho thấy chính sách môi trường cần đi đôi với hành động chống biến đổi khí hậu. Điều này đòi hỏi một cách tiếp cận đa hướng, từ cải thiện chất lượng không khí đến giảm khí thải và nâng cao nhận thức cộng đồng.
Để giải quyết vấn đề này, cần có sự phối hợp chặt chẽ giữa các quốc gia, tổ chức và cộng đồng. Việc đầu tiên là cần nâng cao nhận thức về tầm quan trọng của việc giảm khí nhà kính và cải thiện chất lượng không khí. Đồng thời, cần có các biện pháp cụ thể như tăng cường sử dụng năng lượng tái tạo, giảm thiểu sử dụng nhiên liệu hóa thạch, và áp dụng các công nghệ sạch.
Như vậy, mặc dù việc cắt giảm ô nhiễm không khí có thể đang đẩy nhanh tốc độ nóng lên toàn cầu, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta nên từ bỏ nỗ lực cải thiện chất lượng không khí. Thay vào đó, chúng ta cần tìm cách cân bằng giữa việc giảm ô nhiễm không khí và giảm khí nhà kính, để đảm bảo một tương lai bền vững cho hành tinh của chúng ta.
