Bắc Cực, một vùng đất từng được xem là xa lạ đối với ngành du lịch thế giới, giờ đây đã trở thành điểm đến hấp dẫn và độc đáo cho nhiều du khách. Sự gia tăng nhu cầu khám phá vùng đất tận cùng của Trái đất đã dẫn đến sự bùng nổ du lịch Bắc Cực trong những năm gần đây, đặc biệt là sau đại dịch COVID-19. Du khách tìm kiếm trải nghiệm biệt lập, gần gũi với thiên nhiên và khám phá những cảnh quan độc đáo.
Theo Hiệp hội Du thuyền Bắc Cực (AECO), lượng khách du lịch đến khu vực này đã tăng gấp ba lần trong vòng một thập kỷ. Mùa hè năm 2024, hơn 30.000 du khách đã đặt chân tới quần đảo Svalbard của Na Uy, một trong những cửa ngõ vào Bắc Cực. Các chuyến du thuyền hạng sang đã kín chỗ từ nhiều tháng trước, với mức giá lên tới 30.000 USD/người cho hành trình 10 ngày.
Trên mạng xã hội, hình ảnh về Bắc Cực với những chú gấu trắng, vệt hoàng hôn đỏ rực trên nền tuyết và cực quang rực rỡ đã thu hút hàng triệu lượt yêu thích. Tuy nhiên, trước đây, Bắc Cực chủ yếu là đích đến của các nhà khoa học, nhà báo hoặc những nhà thám hiểm được đào tạo kỹ lưỡng.
Sự phát triển của công nghệ và hạ tầng du lịch đã làm cho chuyến đi vùng cực trở nên dễ tiếp cận hơn. Các tàu phá băng hiện đại với phòng hạng sang, nhà hàng 5 sao và phòng gym cho phép du khách tận hưởng tiện nghi như khách sạn giữa đại dương băng giá. Một số công ty còn cung cấp dịch vụ trực thăng bay qua Bắc Cực hay lặn xuống dưới lớp băng bằng tàu ngầm cá nhân.
Tuy nhiên, biến đổi khí hậu đang góp phần thúc đẩy sự bùng nổ du lịch Bắc Cực. Nhiệt độ trung bình tại Bắc Cực đã tăng gấp đôi mức trung bình toàn cầu trong 50 năm qua, khiến lớp băng tan sớm và tan nhiều hơn vào mùa hè. Điều này đồng nghĩa với việc các tuyến đường hàng hải vốn bị băng bao phủ giờ đây có thể được khai thác cho du lịch trong thời gian dài hơn mỗi năm.
Nhưng cũng vì thế, Bắc Cực đang đối mặt với những hệ lụy môi trường nghiêm trọng. Các loài động vật như gấu trắng, cáo tuyết và hải cẩu đang mất dần môi trường sống. Tiếng ồn và khí thải từ du thuyền làm ảnh hưởng đến hệ sinh thái biển. Du lịch không kiểm soát có thể đẩy nhanh sự suy giảm đa dạng sinh học tại Bắc Cực trong vòng 20 năm tới.
Dù chi phí cao, du lịch Bắc Cực vẫn hấp dẫn tầng lớp giàu có bởi sự khan hiếm và độc đáo. Tuy nhiên, nhiều du khách bắt đầu đặt câu hỏi về tác động môi trường của chuyến đi. Một số hãng du lịch đã chủ động thực hiện các biện pháp giảm thiểu tác động môi trường, như dùng nhiên liệu ít phát thải, giới hạn số lượng khách và hợp tác với cộng đồng bản địa để phát triển du lịch bền vững.
Để bảo vệ môi trường và đảm bảo sự phát triển bền vững của du lịch Bắc Cực, các chuyên gia kêu gọi các quốc gia Bắc Cực cần nhanh chóng thiết lập khung pháp lý nghiêm ngặt cho du lịch vùng cực. Việc cấp phép hạn chế, kiểm soát tuyến đường, giới hạn số tàu trong khu vực và thu phí môi trường là những biện pháp cấp thiết. Du lịch Bắc Cực không chỉ là một cơn sốt thời thượng, mà còn phản ánh khát khao khám phá của con người trong thời đại biến đổi.
