Thị trường chứng khoán Việt Nam đã chứng kiến sự tăng trưởng vượt bậc về thanh khoản trong nửa đầu tháng 7. Cụ thể, thanh khoản bình quân trên sàn HOSE đã đạt mức 30.000-32.000 tỷ đồng/phiên, và có phiên vượt mốc 34.000 tỷ đồng, đây là mức cao nhất trong vòng một năm trở lại đây. Sự gia tăng mạnh mẽ này phần nào phản ánh kỳ vọng của nhà đầu tư vào khả năng nới lỏng chính sách tiền tệ, cũng như hiệu ứng tâm lý đám đông khi chỉ số vượt các mốc kỹ thuật quan trọng như 1.400 hay 1.450 điểm.
Lực đẩy chính cho sự tăng trưởng thanh khoản đến từ nhà đầu tư cá nhân trong nước, những người chiếm tới 85-90% thanh khoản toàn thị trường. Sự luân chuyển dòng tiền nhanh và việc sử dụng margin phổ biến trong nhóm cổ phiếu này đã khiến thị trường thường xuyên ghi nhận trạng thái ‘tăng nóng đầu phiên – điều chỉnh cuối phiên’, phản ánh tâm lý chốt lời ngắn hạn rõ ràng. Tuy nhiên, chất lượng thanh khoản vẫn còn nhiều vấn đề cần được cải thiện.
Dòng tiền từ nhà đầu tư tổ chức và khối ngoại vẫn chưa cho thấy sự cải thiện bền vững. Việc bán ròng vẫn chiếm ưu thế, đặc biệt ở các nhóm cổ phiếu tài chính, công nghệ và bất động sản. Chỉ số P/E thị trường hiện ở mức 14,5-15 lần, cao hơn trung bình ba năm gần đây, khiến việc giải ngân quy mô lớn từ các quỹ đầu tư vẫn khá thận trọng. Điều này cho thấy cần có những giải pháp để thu hút dòng vốn chất lượng và cải thiện chất lượng thanh khoản.
Để duy trì xu hướng tăng trong trung hạn, dòng tiền dài hạn cần quay trở lại làm trụ cột, đi kèm với cải cách thể chế và nâng cao chất lượng doanh nghiệp. Việc phát triển các sản phẩm tài chính đa dạng – như quỹ mở, ETF nội, trái phiếu doanh nghiệp minh bạch, chứng quyền có đảm bảo – sẽ là kênh quan trọng để thu hút dòng vốn chất lượng. Khi nhà đầu tư có thêm công cụ đầu tư dài hạn, thị trường sẽ tránh được tình trạng phụ thuộc quá mức vào giao dịch cổ phiếu thuần túy.