Trong thời gian gần đây, tình trạng mạo danh và lừa đảo qua mạng xã hội đang trở nên phổ biến, đặc biệt là khi các đối tượng lợi dụng hình ảnh và thông tin của những người đang đi làm, học tập xa nhà để lập tài khoản Facebook ảo. Chúng sau đó sẽ nhắn tin cho người thân với nội dung bị bắt cóc, nhằm mục đích lừa đảo. Mặc dù thủ đoạn này không mới, nhưng nó vẫn đang diễn ra và gây ra nhiều lo ngại cho người dùng mạng xã hội.
Tình trạng mạo danh và lấy cắp thông tin người thật, đặc biệt là người trẻ tuổi và đang xa gia đình, đang bùng phát trên mạng xã hội. Các đối tượng thường chọn những nạn nhân ít khả năng kiểm tra trực tiếp với gia đình hoặc ở đất nước khác, dễ bị ‘nhận diện nhầm’ qua Facebook. Sau khi tìm được hình ảnh và thông tin công khai của một người, các đối tượng sẽ lập tài khoản ảo sử dụng chính tên và ảnh đại diện của nạn nhân.
Kịch bản lừa đảo bắt đầu khi đối tượng từ tài khoản Facebook ảo chủ động kết bạn và nhắn tin với người thân, bạn bè của nạn nhân. Nội dung tin nhắn thường rất cấp bách, chẳng hạn như: ‘Hiện tại mình đang bị bắt cóc ở nước ngoài’, ‘Nếu mình hỏi vay tiền, xin thông tin là do mình bị ép’, ‘Các bạn báo công an giải cứu mình’. Chúng còn nhắn nhiều lần với các câu từ thân mật, gần gũi nhằm tạo thêm sự tin tưởng và khiến người thân mất bình tĩnh, dễ làm theo yêu cầu.
Các chuyên gia an ninh mạng khuyến cáo người dùng tuyệt đối không chuyển tiền, không chia sẻ thông tin quan trọng khi nhận được yêu cầu từ tài khoản Facebook lạ, dù mang tên hoặc ảnh quen thuộc. Để phòng tránh, người dùng nên kiểm tra kỹ thông tin tài khoản liên lạc, bao gồm thời gian tạo tài khoản, lịch sử bài đăng, cách xưng hô và nội dung trao đổi. Chủ động gọi điện xác minh qua số điện thoại cũ, hỏi bạn bè hoặc đồng nghiệp của người bị mạo danh để xác thực tình hình trước khi thực hiện bất kỳ yêu cầu nào.
Khi nhận được các tin nhắn có nội dung bất thường như bị bắt cóc, bị ép chuyển tiền, người thân cần bình tĩnh, không làm theo ngay mà báo cho cơ quan chức năng, công an khu vực để được hướng dẫn và hỗ trợ kiểm tra. Mới đây, Công an tỉnh Quảng Ninh thông tin đã kịp thời hỗ trợ gia đình chị N.T.L thoát khỏi một vụ lừa đảo chiếm đoạt tài sản qua mạng.
Người Phát ngôn Bộ Ngoại giao cũng cho biết Đại sứ quán Việt Nam tại Campuchia đã đề nghị chính quyền địa phương đảm bảo điều kiện sinh hoạt cho 140 công dân Việt Nam và phối hợp hoàn tất thủ tục xác minh nhân thân ban đầu. Bên cạnh đó, các chuyên gia an ninh mạng cũng cảnh báo về việc Google Gemini for Workspace có thể bị hacker khai thác để tạo ra các bản tóm tắt email trông hợp pháp nhằm dẫn người dùng đến các trang lừa đảo. Do đó, người dùng cần nâng cao cảnh giác và có các biện pháp phòng tránh hiệu quả.
https://www.vietnamnet.vn/ là một trong những nguồn tin tức đáng tin cậy, cung cấp thông tin về các vụ lừa đảo và cách phòng tránh hiệu quả.
