Cuốn sách ‘Đặng Thùy Trâm và cuốn nhật ký thứ ba’ do Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam ấn hành vào tháng 6/2025 đã tạo nên một sự kiện mới trong loạt các tác phẩm về nữ bác sĩ chiến trường – liệt sĩ Đặng Thùy Trâm. Sự kiện này tiếp nối dòng chảy về cuộc đời và lý tưởng của nữ bác sĩ đã hy sinh trong chiến tranh Việt Nam, với những ghi chép chân thực và cảm động.
Ngày 18/7, tại Hà Nội, chương trình giao lưu giới thiệu sách ‘Đặng Thùy Trâm và cuốn nhật ký thứ ba’ đã diễn ra. Sự kiện này được tổ chức bởi Bảo tàng Phụ nữ Việt Nam, Báo Phụ nữ Việt Nam, Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam và Trung tâm Hỗ trợ phụ nữ phát triển, nhân kỷ niệm 78 năm Ngày Thương binh – Liệt sĩ 27/7. Tại tọa đàm, bà Đặng Kim Trâm, người biên soạn cuốn sách và cũng là em gái của liệt sĩ Đặng Thùy Trâm, đã chia sẻ những câu chuyện về cuốn sách và chân dung của chị gái mình.
Theo bà Đặng Kim Trâm, cuốn sách ‘Nhật ký Đặng Thùy Trâm’ được xuất bản lần đầu vào năm 2005, dựa trên 2 tập nhật ký của bác sĩ Đặng Thùy Trâm bị thất lạc trong chiến tranh. Cuốn sách mới xuất bản gọi là ‘cuốn nhật ký thứ ba’, thực ra là cuốn đầu tiên được viết trong 2 năm cuối cùng trước khi Đặng Thùy Trâm vào miền Nam. Bà Đặng Kim Trâm cho biết, gia đình quyết định xuất bản cuốn nhật ký thứ ba để đưa ra một bức tranh đầy đủ hơn về Đặng Thùy Trâm, về tuổi thơ, gia đình, và những trăn trở của chị khi còn là học sinh.
Cuốn sách không chỉ là những câu chuyện ở chiến trường mà còn cho người đọc thấy một góc nhìn khác về lẽ sống, ước mơ cứu chữa bệnh nhân và sứ mệnh của công dân khi đất nước đang bị chia cắt. Nhà phê bình văn học, nhà nghiên cứu Hà Thanh Vân, đánh giá cao cuốn nhật ký thứ ba, cho rằng nó phản ánh sâu sắc chiều sâu suy tư và nhân cách của liệt sĩ Đặng Thùy Trâm. Thông qua cuốn sách, gia đình đã ‘viết tiếp’ tuổi 20 bằng tình yêu, ký ức và góp phần phát triển một loại hình văn học mang tên nhật ký.
Cuốn sách ‘Đặng Thùy Trâm và cuốn nhật ký thứ ba’ được chia thành 2 phần chính. Phần thứ nhất tập hợp những dòng ghi chép của cụ bà Doãn Ngọc Trâm, thân mẫu của bác sĩ Đặng Thùy Trâm, cùng 3 người em gái. Phần thứ hai gồm loạt bài viết của 3 người em gái, chia sẻ hành trình tìm và nhận lại tư liệu gốc rồi đưa ‘Nhật ký Đặng Thùy Trâm’ đến tay công chúng. Đại diện Nhà xuất bản Phụ nữ Việt Nam cho biết, cuốn sách không chỉ là sự tiếp nối dòng chảy về nữ bác sĩ chiến trường – liệt sĩ Đặng Thùy Trâm mà còn là tiếng vọng sâu lắng, mở thêm những cánh cửa mới dẫn vào tâm hồn người đã khuất nhưng đã/đang và vẫn còn sống mãi trong ký ức nhiều thế hệ.
